Türklerin İslamiyet'e Girişi: Talas Muhaberesi

Türklerin İslam'a Yönelmesini Sağlayan Savaş Olarak Bilinen Talas Muharebesi

Türk tarihi açısından çok önemli bir yere sahip olan Talas Muharebesi'nin detaylı incelemesi sizlerle..

Talas Savaşı Sırasında Hangi Türk Devleti Vardı?

Talas Savaşı ya da Talas Muharebesi; Çinliler ile Abbasiler ve Karluklar arasında yaşanmıştır. Yaklaşık 5 gün süren ve sonunda Çin ordusunun bozguna uğramıştır. Talas Muharebesi, Karluk Türkleri ve Müslüman Arapların Çin Ordularına karşı zafer kazandığı bir savaştır.

Talas Muharebesi Nerede ve Ne Zaman Gerçekleşti?

751 yılında yapılan Talas Savaşı; Talas Nehri kıyısında bulunan Atlah civarlarında meydana gelmiştir. Talas Nehri bugün Kırgızistan sınırları içinde bulunmaktadır.

 

Talas Savaşı Neden Çıktı?

751 yılında yapılan Talas Muharebesi'nin nedenleri şöyledir;

➞ Abbasilerin İslamiyeti yayma fikri.

➞ Çinlilerin Batı Türkistan üzerinde hâkimiyet kurmaya çalışması.

➞ Gerek Çinlilerin gerekse Abbasilerin İpek Yolunu denetim altında tutmak istemeleri.

➞ Bölgede bulunan Türklerin Çin tehdidine karşı Abbasilerden yardım istemesi.

 

751 Talas Savaşı'nın Önemi Nedir?

Çin’deki Tang Hanedanı, 659 senesinde Göktürkler Devleti’ni bitirmiş ve Kara Türgişlerin hâkimiyetinde bulunan Taşkent’e kanca atmıştı. Çin’in Taşkent üzerine yaptığı seferin komutanı Gao Hsien-çı Taşkent’e ulaşmayı başarmış ve Kara Türgişlerin hükümdarı Bahadır Tudun’u 751'de öldürüp tüm şehri yerle bir etmiştir.

Orta Asya’da yaşanan bu gelişmeler sonucu, 750'de Emeviler Devleti çökmüş ve yerine Abbasiler gelmiştir. Aynı sene Abbasi Devleti’nin kurulmasında çok önemli katkılarda bulunan Ebu Hasan; Horasan’daki Emevi varlığını bitirmiş ve Emevilerin bölgedeki valisini bu bölgeden uzaklaştırmıştır. Emevilerden memnun olmayan Türkler bu gelişmeleri büyük bir memnuniyetle karşılanmıştır.

Bahadır Tudun’un öldürülmesi sonrası oğlu Tüen-en şehirden kaçmış ve başta Karluklar olmak üzere civardaki bütün Türk boylarını Çin’e karşı örgütlemeye başlamıştır. Ancak Çin ile tek başlarına mücadele vermenin imkânsıza yakın olduğunun farkında olan Türkler Abbasilerden de yardım talep etmişlerdir.

Gelen yardım talebi sonrası Ebu Müslim; Ziyad bin Salih komutasında bulunan İslam ordularını bölgeye göndermiştir. Kuzeyden gelen Karlukların da Abbasi ordusuyla birleşmesi ile 751 senesinde Çinliler ile Abbasi ve Karluk orduları karşı karşıya gelmiş ve savaş başlamıştır.

Kuzey tarafından Karlukların da gelmesi ile çapraz ateşe alınan Çin ordusu, Talas Savaşı’nda bozguna uğramıştır. Savaşın sonucunda tahmini olarak 50 bin Çinli asker öldürülmüş ve 20 bin kadarı ise İslam orduları tarafından esir alınmıştır.

 

Talas Muharebesi'nin Sonuçları

Talas Muharebesi'nın hem İslam hem de Türk dünyası için önemli sonuçları olmuştur. Talas Muharebesi'nın dikkat çekici sonuçları ise şöyledir:

➞ Çin, Batı Türkistan’ı hakimiyet altına alma düşüncesinden vazgeçmek zorunda kalmıştır.

➞ Türklerin bölgedeki varlığı güçlenmiştir.

➞ Karluklar 766 senesinde bağımsız bir devlet olmuşlardır.

➞ Çin’de üretilen kâğıt bu savaşta esir alınan Çinliler vasıtasıyla ilk önce Semerkant’a daha sonra da Bağdat’a getirilmiştir. Tarihte ilk defa kâğıt; Çin dışında bir yerde, Semerkant’ta üretilmiştir.

➞ Kâğıdın yanı sıra barut ve matbaa da Araplar tarafından öğrenilmiştir.

 

Talas Muharebesi'nin Türkler Açısından Önemi

Talas Muharebesi’nin Türk tarihi açısından önemi şudur. Türkler bu savaş sonucunda Müslümanlığı daha yakından tanıma fırsatı bulmuştur. Çoğu tarihi kaynak Talas Savaşı’nı Türklerin İslamiyet’e geçmelerinin başlangıcı olarak göstermektedir.

 

 

II. Dünya Savaşı'nın Dönüm Noktası: Stalingrad Muharebesi

II. Dünya Savaşı'nın dönüm noktası olan Stalingrad Muharebesi 1942-1943 arasında gerçekleşmiştir. Ayrıntıları sizler için derledim.