Temettü nedir? Temettü dağıtımı nasıl yapılır? Hangi hisseler temettü verir? Bahsi geçen tüm soruların yanıtları ayrıntıları ile birlikte verildi.
Temettü dağıtımı, yatırımcıların dikkate alması gereken önemli bir yatırım stratejisi olmaktadır. Şirketler genellikle yılda bir veya daha sık temettü ödemesi yapabilmektedir. Kar payı anlamına da gelen bu konu hakkında yatırımcılara yol gösterecek detaylı bilgiler aktarıldı.
Temettü, bir şirketin yıllık bilanço esasına göre belirlenen net karının hissedarlarına dağıtılan kısmını oluşturmaktadır. Şirketin net karı hesaplanması ardından belirli bir oranında veya ayrılmış yedek akçelerden pay verilerek temettü dağıtımı yapılır. Anonim şirketlerde, kar payının dağıtılması genel kurul tarafından kararlaştırılarak gerçekleşmektedir. Bununla birlikte, ana sözleşmeye eklenen bir maddeyle, bazı pay türlerine özel imtiyazlar tanınabilmektedir. Bu şartlar doğrultusunda, temettü dağıtımı esnasında bu özel imtiyazlar dikkate alınarak oranlar belirlenmektedir.
Temettü nedir sorusu ile birlikte temettü dağıtımı hakkında bilgi sahibi olmak oldukça önemlidir. Temettü dağıtımı, bir şirketin yıllık net kârının vergiler ve diğer ödemelerin çıkarılmasının ardından kalan tutarın en az yüzde 20'sinin şirket hissedarları arasında paylaştırılması işlemidir. Bu dağıtım işlemi genellikle yıllık olarak yapılmaktadır. Ayrıca şirketin performansına bağlı olarak gerçekleşmektedir.
Temettü dağıtımı gerçekleştiren şirketler, yatırımcılar tarafından genel olarak daha çok tercih edilmektedir. Çünkü, yatırımcılara daha fazla güven sağlarlar. Temettü verimi yüksek olan şirketler, yatırımcılara sermaye ve temettü getirisi sunarak daha avantajlı konuma gelebilirler. Dolayısıyla, yatırımcılar, temettü dağıtımı yapan şirketleri tercih ederek daha karlı yatırımlar yapabilme fırsatına sahip olurlar.
Bir şirketin yıllık net kârından vergiler ve diğer giderler çıkarılmasının ardından kalan miktarın en az yüzde 20'lik oranı hissedarlara temettü olarak dağıtılır. Genel olarak, temettü nakit veya hisse senedi olarak dağıtılmaktadır. Ancak bazen bir bölümü nakit, bir bölümü hisse senedi olacak şekilde de dağıtılabilir.
Bedelsiz sermaye artırımına giden şirketler ise kâr paylarını hisse senedi olarak dağıtırlar. Üstelik bu doğrultuda kâr payı miktarı, şirketin piyasa değeri üzerinden hissedarlara hisse senetleri olarak dağıtılmaktadır.
Temettü oranı, şirketin ilgili dönemde sağladığı karın ne kadarının hissedarlara dağıtıldığını gösteren bir hesaplama olmaktadır. Bu oran, dağıtılan kar payının ilgili döneme ait net karla bölünmesi ile birlikte bulunmaktadır. Bir örnekle açıklanacak olursa; bir şirketin 2023 yılında elde ettiği 100.000 TL karın yüzde 2.5 oranını temettü olarak dağıttığını varsayalım. Bu şirketin genel temettü oranı, şirketin sermayesini de dikkate alarak, 100.000/4.000.000*100 = yüzde 2.5 olur.
Hissedarlara ne kadar temettü ödeneceği ise hisse sahipliği oranıyla belirlenmektedir. Örneğin; X şirketinde yüzde 5 oranında hisse sahibi olan bir yatırımcı, şirketin dağıtılabilir karının yüzde 5'ini, yani 5.000 TL'yi almaktadır.
Temettü ödemeleri hisse sahiplerine genellikle nakit olarak gerçekleşmektedir. 3 ila 6 aylık periyotlarla düzenli olarak dağıtım yapılmaktadır. Şirketler, kendi belirledikleri herhangi bir zamanda özel temettü ödemesi de gerçekleştirebilirler. Ancak, tüm şirketler temettü dağıtımı yapmayabilir. Bu sebeple, temettü almak isteyen yatırımcıların temettü dağıtan şirketlere yönelmesi önemlidir.
Temettü dağıtımı ardından hisse fiyatlarında yaşanan değişiklikler yatırımcılar için oldukça önemlidir. Kar payı dağıtımı, hisse fiyatlarındaki düşüşle berber yatırımcıların mevcut hisse senetlerinin değerinde de bir düşüş yaşamasına sebep olmaktadır. Bu düşüş, yatırımcılar için önemlidir çünkü yatırımcıların elindeki hisse senetleri, satışa konu olduğunda daha az para edeceği anlamına gelmektedir.
Temettü hisseleri, şirketin kârından ayrılan kar payının dağıtımının ardından fiyatlarında genellikle düşüş yaşanmaktadır. Bu düşüş miktarı, dağıtılan temettü miktarına göre belirlenmektedir. Dağıtımın ardından hisse fiyatlarındaki düşüş, brüt değerdeki temettü miktarında bir düşüş olarak kendini göstermektedir. Örneğin; bir şirketin hisse başına değeri 30 TL ise ve hisse başına 2 TL temettü dağıtımı gerçekleştirmişse, hisse başına değer 28 TL'ye düşmektedir.
Ancak, bu değer kaybı hisse fiyatları üstünde kalıcı bir etki yapmaz. Çünkü hisse fiyatları, şirketin genel performansı ve piyasada yaşanan gelişmelere göre belirlenmektedir. Bu sebeple, temettü dağıtımının ardından hisse fiyatları düşse dahi, piyasa koşullarına bağlı olarak ilerleyen süreçlerde yeniden yükselebilmektedir.
Temettü ödemesi alabilmek için bir şirketin hisse senedine sahip olmak gerekmektedir. Bu şekilde yapılan ortaklık, temettü ödeme gününde kişilerin dağıtım hakkını elde etmelerini sağlamaktadır. Hissenin sahibi olan yatırımcılar, temettü hakkından faydalanabilmektedir. Bununla birlikte, temettü dağıtımından bir gün önce dahi hisse senedi alarak bu hakka sahip olabilirler.
Temettü dağıtım tarihi, genel kurul onayı sonrasında hissedarlara bildirilir. Temettü ödeme işlemleri nakit olarak veya hisse senetleri şeklinde gerçekleşebilmektedir. Şirket, hissedarların yatırım hesaplarına otomatik olarak temettü bedelini aktarır. Ayrıca, bedelsiz hisse olarak dağıtılacak temettü de benzer biçimde yatırım hesabına aktarılmaktadır.
Bir şirketin temettü dağıtım gününden önce hisse senedine sahip olan tüm yatırımcılar, kar payı dağıtımlarından faydalanma hakkına sahiptir. Yatırımcıların temettü alabilmesi için hisse senedi sahibi olmaları, aynı zamanda dağıtım gününden önce hisseye katılmış olmaları gerekmektedir. Temettü dağıtımı günü piyasalar açıldığı andan itibaren başlamaktadır. Bu sebeple yatırımcılar gece alım yaparak da temettü hakkına sahip olabilirler.
Temettü ile ilgili detaylı bilgilerin verilmesinin ardından, düzenli olarak temettü veren hisseler listendi. Son 11 yılda istikrarlı bir şekilde temettü dağıtımı yapan şirketler ise şunlardır: