Darbe İçinde Darbe: Ondörtler Olayı

Ondörtler, iktidarı bırakmak istemeyen ve siyasi reformlara karşı çıkan, liderliğini ise Kurmay Albay Alparslan Türkeş'in yaptığı gruptur. Ondörtlerin Millî Birlik Komitesinden tasfiyesi 27 Mayıs rejiminin dönüm noktasıdır. Bu tasfiye ile iktidarın seçimler yoluyla tekrar sivil yönetime devredilmesine karşı çıkan grup gücünü büyük oranda kaybederken, askerî yönetimin geçici olmasını savunan grup ise kesin olarak yönetimi ele geçirmiş oldu.

MBK'nın Bölünmesi

27 Mayıs Darbesi'nden sonra iktidarı ele geçiren ve Millî Birlik Komitesini oluşturan subay kadrosu arasında siyasi bir amaç birliği bulunmuyordu. Komitede zaman içinde iki temel siyasi görüş tarzı öne çıktı. Birinci görüşe göre 27 Mayıs müdahalesinin hedefi, demokratik sistemi tekrar inşa etmek, gereken hukuksal zemini hazırlamak, en kısa zaman içerisinde seçimleri gerçekleştirip iktidarı seçimle gelecek olan sivil yönetime devretmekti. İkinci görüş ise Türkiye'nin siyasi, sosyal ve ekonomik alanlarda yapısal problemleri bulunuyordu ve bunlar çözüme kavuşmadan ülkede sağlıklı bir demokrasi kurulamazdı. Bu grup, iktidarın kısa sürede yapılacak seçimlerle sivillere bırakılmasını reddediyor ve askerî yönetimin daha uzun süre kalması gerektiğini ileri sürüyordu.

14'lere göre Türkiye'nin zaman kaybedemezdi. Bundan dolayı tarafsız ve güçlü bir Millî Birlik Komitesi iktidar bir dizi reform politikasını hayata geçirene dek yönetimde kalmalıydı. Bu reformu yürürlüğe geçirebilmek için ise "en az" dört sene lazımdı.

Ondörtler'in Tasfiyesi

CHP Genel Başkanı İsmet İnönü, askerî yönetimin bir an evvel bitirilmesi ve en kısa süre içerisinde seçimlerin gerçekleştirilerek iktidarın sivil yönetime devredilmesini belirtti. İnönü'nün bu düşüncesi, Millî Birlik Komitesi içinde birinci görüş yanlılarının kuvvetlenmesini sağladı. Komite içindeki anlaşmazlıkların büyümesi üzerine 13 Kasım 1960'ta Millî Birlik Komitesi Başkanı Orgeneral Cemal Gürsel, bir bildiri yayımlayarak Millî Birlik Komitesinin çalışmalarının ülkenin yüksek çıkarlarını sıkıntıya sokacak bir duruma geldiğini, bu sebeple TSK ile MBK üyelerinin talepleri üzerine komiteyi feshettiğini duyurdu. Yeni oluşturulan Millî Birlik Komitesinde ise Fazıl Akkoyunlu, Rıfat Baykal, Ahmet Er, Orhan Erkanlı, Numan Esin, Orhan Kabibay, Mustafa Kaplan, Muzaffer Karan, Münir Köseoğlu, Muzaffer Özdağ, İrfan Solmazer, Şefik Soyuyüce, Dündar Taşer ve Alparslan Türkeş'e yer almadı. Millî Birlik Komitesi Üyesi Korgeneral Cemal Madanoğlu'nun öncülüğünde yapılan bu tasfiyelerle bu ordu mensupları TSK'dan da emekli edildi ve çeşitli görevler vasıtasıyla yurt dışına sürgün edildi.

Ondörtler Listesi

1) Kurmay Albay Alparslan Türkeş: Yeni Delhi'ye sürgün edildi.
2) Kurmay Albay Mustafa Kaplan: Lizbon'a sürgün edildi.
3) Kurmay Yarbay Orhan Kabibay: Brüksel'e sürgün edildi.
4) Kurmay Binbaşı Orhan Erkanlı: Meksiko'ya sürgün edildi.
5) Kurmay Binbaşı Şefik Soyuyüce: Kopenhag'a sürgün edildi.
6) Deniz Kurmay Binbaşı Münir Köseoğlu: Stokholm'a sürgün edildi.
7) Kurmay Binbaşı Dündar Taşer: Rabat'a sürgün edildi.
8) Piyade Binbaşı Fazıl Akkoyunlu: Kabil'e sürgün edildi.
9) Tank Binbaşı Muzaffer Karan: Oslo'ya sürgün edildi.
10) Kurmay Yüzbaşı Numan Esin: Madrid'e sürgün edildi.
11) Kurmay Yüzbaşı İrfan Solmazer: Lahey'e sürgün edildi.
12) Kurmay Yüzbaşı Muzaffer Özdağ: Tokyo'ya sürgün edildi.
13) Deniz Kıdemli Yüzbaşı Rıfat Baykal: Tel-Aviv'e sürgün edildi.
14) Jandarma Yüzbaşı Ahmet Er: Trablusgarp'a sürgün edildi.

Tek Ülkede Sosyalizm Nedir?

Tek ülkede sosyalizm, 1924'de Josef Stalin tarafından ortaya konulan ve devlet politikası olarak benimsenen bir tezdir.