Asgari ücretli çalışan insan yoğunluğunun çok fazla olması nedeniyle her yıl Türkiye'nin dönemsel olarak en büyük gündemini yarattığı bir gerçek. Bu yıl her zamankinden daha da yoğun geçen gündemden…
Geçtiğimiz haftanın Türkiye gündemine tamamen ambargo koyan asgari ücret tartışmaları nihayete erdi. Cuma günü Cumhurbaşkanı tarafından açıklanan ve yüzde 30 ara zam ile birlikte 5500 TL net maaş alacakları belirlenen asgari ücretlilerin neden çok önemli olduğunu ve asgari ücretin bir ülke için neden önemli olduğunu gelin birlikte inceleyelim.
Asgari ücret tespiti Türkiye'de her yıl en az 1 kere yapılan ve dönem dönem sancılı geçen bir süreçtir. Bu yılın diğer yıllardan farkı ise geçtiğimiz yıldan bu yana hızla yükselen enflasyon verileri, hayat pahalılığı oldu. Geçtiğimiz yıl Kasım ayında 'resmi kurumlarca' yüzde 21 seviyesinde olan enflasyon 2022 yılının ilk yarısına gelindiğinde yine resmi kurumlarca yüzde 73,5 seviyesine kadar yükseliş gösterdi. Bu da asgari ücretli çalışan vatandaşın aldığı net maaşın yaşanabilir bir seviyenin altında kalmasına neden oldu.
Türkiye'de asgari ücretli sayısının bir hayli fazla olması bunun yanı sıra asgari ücretli çalışan personellerin bakmakla yükümlü olduğu kişi sayısına bakıldığı takdirde çok geniş bir kitleyi ardında barındırıyor. Bu yüzden Türkiye'de asgari ücretin yaşama olan etkisi doğrudan 30 milyondan fazla Türk vatandaşını etkilemeye devam ediyor.
Türkiye’de ücretli çalışanlar hakkında yapılabilecek bir tespit ise şu: Asgari ücret ve diğer ücretler arasında yaygın kopukluk yok. TÜİK’in Kazanç Yapısı Araştırması’na göre asgari ücretliler, ülke genelinde ücretli çalışanların yaklaşık yarısı kadar gelir elde ediyor.
Asgari ücrete yapılan zam çoğu zaman tüm Türkiye'yi doğrudan etkilemekte. Örneğin devlet kurumu olmayan bir özel şirkette genellikle yapılan zam oranı asgari ücrete oranla yapılmaktadır. Bu da asgari ücretin Türkiye'de ne kadar önemli olduğunu gösteren en büyük göstergelerden biri olarak karşımıza çıkmakta.
Türkiye’de toplam vergi gelirlerinin neredeyse 4’te birini gelir vergisi oluşturuyor. Bunun da çok büyük kısmı ücretlilerin kazançlarından alınan gelir vergisi oluşturuyor. Ücretlilerin yarıya yakınının asgari ücretli olduğu mevcut durumda, asgari ücret artışı aynı zamanda devletin vergi gelirlerinin de artması anlamına geliyor.