Zeka; düşünme, akıl yürütme, analiz yapma, yorumlama ve edindiği bilgiyi kullanarak yeni bir şeyler yaratma becerisidir. Üstün zekalı bireyler ise bu konularda daha iyi bir performans gösterir.
Zeka; düşünme, akıl yürütme, analiz yapma, yorumlama ve edindiği bilgiyi kullanarak yeni bir şeyler yaratma becerisidir.
Amerikalı psikolog Howard Earl Gardner, Harvard Üniversitesi'nde bilimsel çalışmalar yapmış ve çoklu zeka kuramına göre zekayı tanımlamıştır. Çoklu zeka kuramına göre zeka; günlük hayatta karşılaşılan farklı durum ve olaylarda ortaya çıkan problemlerin üstesinden gelme ve bunlara çözüm üretebilme potansiyelidir.
Gardner, zekanın doğuştan geldiğini ve zaman içerisinde ilgi duyulan alana yoğunlaşarak ve çalışarak gelişebilceğini belirtmiştir.
Gardner zekanın sadece tek bir faktörle açıklanamayacağını vurgulamış ve sekiz zeka türünün olduğunu savunmuştur. Bunlar; matematiksel zeka, sosyal zeka, mantıksal zeka, ritmik zeka, sözel zeka, bedensel zeka, görsel - uzamsal zeka ve içsel zekadır.
Zeka genetik geçişlidir. Genlerin, %50 babadan %50 anneden alındığı görüşü savunulmaktadır. Bunun yanı sıra zekanın %60 anneden geldiğini savunanlar da vardır.
Üstün zeka tabiri, yaş gruplarına göre daha üstün bir performansa sahip kişiler için kullanılır. Yapılan araştırmalar ışığında üstün zekalılar toplumun %10'nu oluşturmaktadırlar. Bu hiç de azımsanacak bir rakam değildir.
Zeka geriliği olan bireylerin özel eğitime ihtiyaç duyması gibi üstün zekalı bireyler de özel eğitime ihtiyaç duyarlar.
Üstün zekalı bireyleri tespit etmek için bugün Türkiye'de Stanford Binet ve VİSC-R 3-4 zeka testleri mevcuttur. Bireye bu testler uygulanarak aldığı puana göre üstün zekalı olup olmadığı belirlenmektedir.
Bu testlerin uluslararası geçerliliği vardır. Bu testler modern zamana uyumlu, gelişmiş zeka testleridir.
Bir kişinin üstün zekâlı olarak kabul görülmesi için bir dizi teste tabi tutulması ve belirli bir puanı alması gerekse de, kişinin üstün zekâlı olup olmadığını anlayabileceğimiz bazı belirtiler de vardır.