Stagflasyon Nedir, Ekonomide Nasıl Sonuçlar Doğurur?

Ekonomik daralmaların görüldüğü Türkiye’de acaba stagflasyon mı var? Her ekonomik kriz yaşayan ülke stagflasyonla karşı karşıya kalmaz ancak riskler de tamamen ortadan kalkmaz.

Stagflasyon Nedir?

Stagflasyon dilimize İngilizce 'den giren bir kelime olup iki kelimeden oluşur.Stagflasyon, İngilizce 'de 'stagnation' yani durgunluk ve 'inflation' yani enflasyon kelimelerinden oluşan bir ekonomi terimidir.

Bu kavram İlk olarak 1970'lerde ortaya atıldı.OPEC üyesi ülkelerin petrol fiyatlarını yaklaşık 3 katına çıkardıktan sonra enerji krizi ile birlikte baş göstermiştir. Çözümü oldukça zordur. Bir ekonomik dengesizlik olarak gösterilebilir ve ülkeleri zora sokabilir.

Ekonomik canlanmayı sağlayacak adımlar atmanız ve enflasyonu düşürecek politikalar üretmeniz gerekir. Artan ekonomik durgunluk istihdamı azaltır ve alım gücünü de düşürür. Tüm bunların sonucunda azalan ihracat azalır ithalat artar dengesiz ekonomik durum oluşur.

Türkiye Ekonomisi Stagflasyona mı Gidiyor?

Türkiye’de daha önce stagflasyon problemi yaşandı. 1991 yılında enflasyon %71,1'e çıkmış ve ekonomi %0,4 büyümüştü . 2008 yılında da büyüme %0,8 idi . %8,1 büyüme oranıyla Türkiye stagflasyona yaklaşmıştı. Yakın zamanda içersinde işssizliğin artması,ihracatın azalması ve enflasyonun artmasıyla "Türkiye'de stagflasyon olur mu? sorusu akıllara geliyor. Uluslararası Para Fonu (IMF) korona virüs salgını sonrası dünya geneli için toparlanma beklediğini ancak Türkiye ekonomisi için risklerin devam ettiğini açıkladı

Türkiye'nin arz yönünden sıkıntı çektiğini hızlı fiyat artışlarının yaşanmasından anlayabiliriz. İhracatta beklenen artışın gerçekleşmemesi ekonomik büyümeyi engelliyor.

Ama Türkiye'nin stagflasyona girip girmediği konusunda kesin bir görüş yok. Genellikle, faizlerin sürekli değiştiği, yanlış ekonomi ve para politikaları ve ihracatı azalırken ithalatı sürekli artan ülkeler stagflasyona karşı daha riskli. Türkiye'de ekonominin büyümemesi stagflasyon riskinin olduğunun bir göstergesi.

Stagflasyon Çözümü Nasıl Olmalı?

Stagflasyon 'un çözümü ilk olarak ülkenin güncel ekonomik tablosunu ortaya çıkarmakla başlanması gerekir. Ekonomiyi canlandıracak politikalar ve enflasyon birbirine zıt şeyler olduğundan stagflasyonun çözümü oldukça zorludur. Yanlış para politikalardan vazgeçilmeli ve yatırımcılara bu konuda güvence verilmelidir.Döviz kuru istikrarsızlığına müdahale edilmelidir.

Genel olarak stagflasyonun çözümleri şöyle sıralanabilir:

*Enflasyonu tetikleyen fiyat ve ücret artışlarının sınırlanması gerekir.Gerekirse bu durumu ortadan kaldırmaya yönelik gelir politikaları belirlenmesi gerekir.
*Gelirler politikası, kamu harcamaları ve gelirleri dışındaki tüm ücret ve fiyat artışına bağlı gelirlere müdahale etmeyi amaçlaması gerekir
*Gelirler politikasından başka yapılabilecek bir diğer yöntem ise vergi temelli gelirler politikasını benimsemek olmalıdır
*Vergi temelli gelir politikasına göre, devlet tarafından belirli bir ücret ve fiyat skalası belirlenir. Sonrasında bu değeri geçmeyecek şekilde ücret artışı yapan firmaların ödüllendirilir.Belirlenen fiyat göstergesini aşan firmalar vergi yoluyla cezalandırılır. Bu yöntemle enflasyon ve fiyat artışı dizginlenebilir.
*Başka bir çözüm yöntemi ise indekslemeye başvurmak olmalıdır .İndeksleme yöntemiyle olası fiyat artışlarına karşı ücretler koruma altına alınmış olur.