Sanayi Sektöründe Yüksek Teknoloji Üretimi Geriliyor!

Sanayinin yüksek katma değere ve ileri teknolojiye sahip sektörlere dönüşüm ihtiyacının olduğu hem ekonomi yönetimi hem de iş dünyası örgütleri tarafından her fırsatta dile getirilse de elde edilen verilere göre Türkiye düşük ve orta düşük teknoloji furyasından vazgeçememiş gibi duruyor.

Konu üzerine TÜİK’in ilk defa veri paylaşmaya başladığı 2013 senesinden bu yana %3 seviyesinde gerçekleşen yüksek teknolojili ürünlerin ihracatı, bu sene %3’ün de aşağısında ilerlemekte. İstanbul Sanayi Odası’nın (İSO) aynı yönde hazırlamış olduğu Türkiye’nin 1000 Büyük Sanayi Kuruluşu (BSK)- 2021 çalışması da TÜİK'e paralel olarak, katma değerde en yüksek payın düşük teknoloji yoğunluklu sanayilerden geldiğini göstermekte.

Yüksek Teknolojili Ürünlerin Payı Oldukça Düşük 

Dış Ticaret İstatistikleri’nden derlenen bilgilere bakılırsa, Ocak 2022-Temmuz 2022 arasında toplam imalat sanayi ihracatı 136,6 milyar dolar seviyesinde iken yüksek teknolojili ürünlerin ihracatı ise 3,8 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti. Böylece, yukarıda da bahsi geçen grubun toplam imalat sanayi ihracatından almış olduğu pay ise %2,8 olarak kayıtlara geçmiş oldu. Ancak 2021 senesinin ilk 7 ayında bu oran %3’tü ve buna ek olarak, 2021 senesinin tümünde de bu oran değişmemişti.

Ocak-Temmuz ayları arasındaki dönem tekrar ele alınacak olunursa, 2022 senesinin ilk 7 ayında toplam imalat sanayi ihracatındaki artış %19,1 oranında gerçekleşirken, aynı dönem içerisinde yüksek teknolojili ürünlerin ihracat oranı %11,5 oranında kaldı. Son 5 senede yüksek teknolojili ürünlerin toplam imalat sanayi ihracatından almış olduğu paya bakılırsa bu oran 2017 senesinde %3,9'u bulurken 2018 senesinde %3,5'i; 2019 senesinde %3,5'i; 2020 senesinde %3,4'ü ve 2021 senesinde %3'ü buldu.

Orta yüksek teknoloji sanayinin katkısıysa senelerdir yerinde saymış halde. Orta yüksek teknolojili ürün ihracatının 2013 senesinden bu yana aldığı en yüksek pay 2018 senesinde ve 2019 senesi içerisinde ölçülmüştür. Bu senelerde orta yüksek teknolojili ürünlerin ihracatının 2013'ten bu yana almış olduğu pay %36,4 olarak ölçülürken, 2021 senesinin tamamında bile bu oran %33,4'ten ileri giedememiştir. Bu senenin ilk 7 ayı içerisinde ise orta yüksek teknolojili ürünlerin ihracatı geçtiğimiz seneye kıyasla %14,1 artsa da toplam imalat sanayi ihracatından almış olduğu pay oranı %34,5’ten %33’e düştü.

İmalat sanayi ihracatında asıl ralli ise düşük ve orta düşük teknolojili ürünlerden gelmiş oldu. Bu 2 grubun imalat sanayi ihracatındaki toplam payı 2014 senesinden bu yana %60’tan fazla ölçülmüş iken, 2021 senesinin tamamında bu oran %63,6 oldu. Bu senenin ilk 7 ayında ise bu oran %64,2’ye çıktı. Bu grupta en hızlı ihracat artışını da %27,9 gibi bir oran ile tüm imalat sanayi ihracatından daha yüksek performans sergileyen orta düşük teknolojili ürünler gerçekleştirmiş oldu. Bu dönem içerisinde orta düşük teknolojili ürünlerin ihracatının değeri 43,87 milyar dolar olurken, toplam imalat sanayinin ihracatı üzerindeki payı ise %29,9’dan %32,2’ye çıktı. Düşük teknolojili ürünlerin ihracatı bu senenin ilk 7 ayı içerisinden %17,1 yükselerek 43,6 milyar dolar olarak kayıtlara geçti fakat almış olduğu pay ise %32,6’dan %32’ye kadar düştü.