Çin lideri Xi Jinping, sıfır Covid'den sapma olmayacağında ısrarcıydı fakat bu politikaların getirdiği kaos, Zhengzhou kentindeki Apple fabrikasının sonunu getirdi.
Apple'ın dünyanın en büyük montaj fabrikasında kitlesel patlamaya sebep olan asıl şey panik, korku ve cehaletti. Bu devasa fabrikanın işletmesini üstlenen Foxconn şirketin, bu olayı kısmi olarak da olsa üstlenmesi gerekiyor. Ancak patlamanın asıl sebebi Çin'in esnek olmayan, sıfır Covid yaklaşımıdır.
Fabrikada çalışan işçiler ile görüşüldüğünde bazıları hayatları korktuklarını dile getirdi. Foxconn işçilerini ele alarak konuya giriş yapalım.
Korku Foxconn'da Yer Alan Apple Fabrikasını Sardı
Foxconn'daki ilk patronlarının fabrikada hiçbir Kovid enfeksiyonu olmadığını belirtiyordu. Ancak fabrikada testi pozitif çıkan pek çok personel örneği vardı.
Foxconn'da çalışan yüz binlerce personele bu devasa sanayi kompleksinden ayrılmamaları emredildi.
Foxconn'da çalışan genç bir fabrika işçisi, Zhengzhou şehrinin o kısmında herkesin hastalanmasını içeren bir tür devasa "Covid ile yaşama" deneyi yapmak amacıyla ordunun gelip kontrolü ele alacağına dair söylentiler duydu.
Bahsi geçen söylentilere göre plan, devasa bir deney ile kaç kişinin öleceğini görmekti. Çalışanlar kendi aralarında konuşurken "Foxconn canımı alacak" gibi ifadeler kullanılıyordu.
Bu durumlardan dolayı işçiler dışarı çıkmaya başladı. Cumartesi gecesi, bazıları kaçtı. Ertesi sabah kimi çalışanın memleketine döndüğüne dair haberler geldi. Yataklanelerin yarısı boşalmıştı.
Hızlı Covid Yayılımı
Bir başka işçi, ayrılmadan önce paniğe kapıldığını söyledi. "Dürüst olmak gerekirse, ilk başta bu kadar kötü olacağını düşünmemiştim" dedi. Sözlerine şöyle devam etti: "Ancak sonrasında atrafımdaki insanlar enfekte olmaya başladı. Diğer yurtlarda ortaya çıkan pozitif vakalar birkaç gün karantinaya alınmıyordu. Çalışmayı sürdüren tanıdıklarımın hepsinin pozitif olduğu ortaya çıktı."
Foxconn çalışanları haricinde, Zhengzhou şehrinin çoğu kesimi bir tür kilit altında, telefon uygulaması sağlık kodları sayesindde kimse şehirden resmi olarak ayrılamayacak. Yani hiç kimse toplu taşıma, uçak ya da taksiye binemeyeceklerdi.
Foxconn çalışanları için çitin üzerinden atlatıp yürümek bir çözüm olarak göründü. Bazıları için bu 100 km'den fazla yürüyerek seyahat etmek anlamına geliyordu. Otoyollar kenarında elinde eşyalarını sürükleyerek ilerleyen çoğunluğu gençlerden oluşan upuzun çizgi oluşturdular. Yanlarından arabayla geçen insanlar onlara acıyarak baktı ve işçileri alıp olabildiğince uzağa götürdü.
Bu görüntüler içler acısıydı şçiler kamyonların arkasına yığın halini alıyor, bazen ısınmak için küçük ateşler yakıyorlardı. Bu görüntüler önce Henan Eyaleti'ne, sonra Çin'e ardından tüm dünyaya yayılmaya başladı.
Konuyla ilgili en önemli problem hastalığın doğasına dair yaygın cehalet olmuştur. Çin'in büyük bir kısmında insanlar virüsü kapmaktan sanki kansermiş gibi korkuyor. Çin hükümeti bu yanlış anlamaları amacıyla çok az şey yaptı ve bu onları daha da kötüleştirdi.
Çin'in Covid kontrol etme sistemi, sadece insanların yaşamlarında değil, potansiyel olarak ekonominin kilit sektörlerinde de önemli aksamalara sebep olmadan işlemiyor. Çin lideri Xi Jinping için bu, siyasi kontrolü devam ettirmek kadar önemli değil. Fakat önümüzde iki yol var ya sıfır Covid yaklaşımını değiştirin ya da Foxconn tarzı kargaşalar görmeye kendinizi alıştırın.