Borsada osilatör, fiyat veya işlem hacmi gibi belirli piyasa verilerinin zaman içindeki dalgalanmalarını ölçen teknik analiz araçlarıdır.
Osilatörler, elektronik sistemlerde sürekli salınım ve titreşim oluşturan devrelerdir. Elektrik sinyallerini üretmek, iletmek veya işlemek için osilatörler, birçok elektronik cihazın temel yapı taşlarını oluşturur ve geniş bir kullanım alanına sahiptir.
Eksik istihdam, işgücü piyasasında işverenlerin açık iş pozisyonlarına uygun niteliklere sahip işçi bulamaması veya iş arayanların uygun iş fırsatlarına ulaşamaması durumudur.
Osilatörler, çeşitli uygulamalarda kritik bir role sahiptirler. Radyo vericileri, alıcıları, saatler, bilgisayar saatleri, sinüs dalgaları üreten cihazlar ve sayısal sistemlerde zamanlama ve senkronizasyon işlemleri için kullanılan saat devreleri gibi birçok cihazda osilatörler bulunmaktadır.
Osilatörler, borsada fiyatların aşırı alım veya aşırı satım durumlarını tespit etmeye ve alım satım sinyalleri üretmeye yardımcı olan teknik analiz araçlarıdır. Fiyat hareketlerinin hızını ve momentumunu değerlendirmek için kullanılırlar. Bu sayede yatırımcılar, potansiyel trend değişimlerini ve piyasa dönüş noktalarını belirlemeye çalışırlar.
Osilatörler genellikle 0 ile 100 arasında bir değer aralığında çalışır. Birçok osilatör, tipik olarak 0 ile 100 arasında değişen ve aşırı alım veya aşırı satım bölgelerini gösteren bir çizgi veya histogram şeklinde grafiğe sahiptir. Bu bölgeler, genellikle 70 ve üzeri değerler aşırı alım bölgesini, 30 ve altındaki değerler ise aşırı satım bölgesini temsil eder.
Aşırı alım bölgesi, bir varlığın fiyatının mevcut değerinden daha fazla artış gösterdiği düşünülen bir noktadır. Bu durumda, fiyatların artış trendinin sürmesi muhtemel değildir ve bir düzeltme veya geri çekilme beklenir.
Aşırı satım bölgesi ise bir varlığın fiyatının mevcut değerinden daha fazla düşüş göstereceği düşünülen bir noktadır. Bu durumda da fiyatların düşüş trendinin sürmesi muhtemel değildir ve bir yükseliş beklenebilir.
Osilatörlerin kullanımıyla ilgili en yaygın yöntem, "diverjans" adı verilen durumları belirlemektir. Diverjanslar, fiyat grafiği ile osilatörün grafiği arasındaki uyumsuzluklardır. Örneğin, fiyatlar yeni bir yüksek seviye oluştururken, osilatör yeni bir yüksek seviye oluşturmuyorsa, bu "negatif uyumsuzluk" olarak adlandırılır ve genellikle düşüş eğilimi sinyali olarak yorumlanır. Tam tersi durumda, fiyatlar yeni bir düşük seviye oluştururken, osilatör yeni bir düşük seviye oluşturmuyorsa, "pozitif uyumsuzluk" olarak adlandırılır ve yükseliş eğilimi sinyali olarak yorumlanır.
Osilatörler, borsa piyasasında diğer teknik analiz araçları ve göstergelerle birlikte kullanılarak daha güçlü sonuçlar verir. Ancak osilatörler tek başına alım satım kararları almak için yeterli değildir. Her zaman riskleri ve diğer faktörleri dikkate alarak kapsamlı bir analiz yapmak önemlidir. Yatırımcılar, osilatörleri kullanarak alım satım stratejilerini oluştururken, piyasa koşullarını ve diğer analitik araçları da göz önünde bulundurmalıdır.
Borsa’da kullanılan osilatörlerin de bazı çeşitleri bulunmaktadır. Bazı osilatör çeşitleri şu şekilde sıralanabilir:
RSI (Relative Strength Index): RSI, varlığın fiyat hareketlerini değerlendirir ve belirli bir zaman dilimindeki kapanış fiyatlarının değişimini analiz eder. Genellikle 0 ile 100 arasında değerler alır ve fiyatların momentumunu ölçer. 70 ve üzeri değerler aşırı alım bölgesini, 30 ve altındaki değerler ise aşırı satım bölgesini temsil eder. Bu bölgeler, varlığın fiyatının potansiyel olarak aşırı yükseldiği veya düştüğü durumları belirtir. RSI, yatırımcılara varlığın gücünü ve hızını değerlendirme konusunda rehberlik sağlar. Dolayısıyla, yatırımcılar RSI değerlerini diğer teknik analiz araçları ve piyasa koşullarıyla birleştirerek daha sağlıklı alım-satım kararları alabilirler. RSI, hem kısa vadeli hem de uzun vadeli yatırımcılar arasında popüler olan önemli bir göstergedir ve teknik analiz çalışmalarında sıkça kullanılır.
Stokastik Osilatör, varlığın kapanış fiyatlarını mevcut fiyat aralığı ile karşılaştırır ve varlığın momentumunu değerlendirir. Genellikle 0 ile 100 arasında bir değer alır ve iki çizgiyle temsil edilir. Bunlar %K ve %D çizgisidir. %K çizgisi, varlığın mevcut kapanış fiyatının, belirli bir zaman dilimindeki en yüksek ve en düşük fiyatlara göre nerede olduğunu gösterir. %D çizgisi ise %K çizgisinin hareketli ortalamasını temsil eder.
Stokastik Osilatör, genellikle 0-20 aralığı aşırı satım bölgesini ve 80-100 aralığı aşırı alım bölgesini temsil eder. Bu bölgeler, varlığın fiyatının potansiyel olarak aşırı düştüğü veya yükseldiği durumları belirtir.
Stokastik Osilatör, özellikle kısa vadeli yatırımcılar arasında yaygınca kullanılmaktadır.
MACD (Moving Average Convergence Divergence): Kısaca Hareketli Ortalama’da diyebileceğimiz bu osilatör yani MACD, hareketli ortalamaların farkından meydana gelir. Genellikle iki hareketli ortalama arasındaki farkı gösteren bir çizgi (MACD çizgisi) ve MACD çizgisinin 9 günlük hareketli ortalamasını temsil eden bir çizgi (Sinyal çizgisi veya Trigger çizgisi) olmak üzere iki çizgiden oluşur. Bu iki çizginin, grafik üzerinde birbirleriyle kesişmeleri ve uzaklaşmaları sayesinde alım satım sinyalleri üretir.
MACD çizgisi, sinyal çizgisini yukarıdan aşağıya doğru kestiğinde "sat" sinyali, aşağıdan yukarıya doğru kestiğinde ise "al" sinyali olarak yorumlanır. Bu kesişmeler, varlık fiyatlarının yönünde olası değişiklikleri gösterir.
MACD aynı zamanda varlık fiyatlarındaki momentum değişikliklerini de gösterir. Fiyatlar hızla artıyorsa veya düşüyorsa, MACD çizgisi de yüksek değerler alır. Fiyatlardaki momentum yavaşlıyorsa, MACD çizgisi düşük değerler alır.
CCI (Commodity Channel Index): CCI, genellikle fiyat hareketlerinin ortalama fiyatın etrafında nasıl dağıldığını ölçer. Bu gösterge, tipik olarak 0 çizgisi etrafında salınan bir grafik şeklinde gösterilir. Pozitif değerler, fiyatların ortalama fiyatın üzerinde olduğunu ve aşırı alım bölgesini işaret ederken; negatif değerler, fiyatların ortalama fiyatın altında olduğunu ve aşırı satım bölgesini gösterir.
ROC (Rate of Change): ROC, varlığın mevcut kapanış fiyatını belli bir dönem öncesindeki kapanış fiyatına oranlayarak fiyat değişim hızını ölçer. Pozitif ROC değerleri, fiyatların arttığını gösterirken, negatif ROC değerleri fiyatların düştüğüne işaret eder.
ADX (Average Directional Index): bir trendin gücünü ölçmek için kullanılan bir göstergedir. ADX, fiyat hareketinin gücü hakkında bilgi sağlar fakat trendin yönü hakkında herhangi bir işaret vermez. Yani, bir varlık yükseliş trendinde mi yoksa düşüş trendinde mi olduğunu göstermez, sadece mevcut trendin gücünü değerlendirir.
ADX, 0 ile 100 arasında değerler alır. 20'nin altındaki ADX değeri, zayıf bir trend veya yatay hareketi gösterirken; 20 ile 40 arasındaki ADX değeri, güçlü bir trendin varlığını gösterir. 40'ın üzerindeki ADX değeri, son derece güçlü bir trendin olduğunu belirtir.
Sonuç olarak osilatörler borsada diğer teknik analiz araçlarıyla birlikte kullanıldığında çok işlevsel göstergelerdir. Ancak, tüm yatırım kararları tek başına osilatörlere dayandırılmamalıdır. Yatırım kararları alırken geniş bir analiz yapmak ve riskleri dikkate almak önemlidir.
Başlangıç sermayesi, bir işletmenin veya girişimin faaliyete geçebilmesi için gereken maddi ve mali kaynaklardır.