Mark Zuckerberg ve Metaverse'e Güvenilir Mi?

Bu kadar çok şey olmasaydı, Mark Zuckerberg ve Metaverse'nin hikayesi mükemmel bir absürd komedi olurdu. Waiting for Godot'nun yeniden bir gösterimi gibi...  yalnızca bu performansta herkes "İnternetin Geleceği" namı diğer Metaverse'yi bekliyor. 38 yaşındaki teknoloji vizyoneri, 2021 sonbaharında dünyanın gözleri önünde yaşını ilan edecek. Ayrıca altına hücum havasına giriyor. Patent ofisleri büyük şirketlerin Metaverse uygulamalarıyla dolup taşıyor, sanal mülkler milyonlara satılıyor, trilyon dolarlık bir ekonomi öngörülüyor.

2022'nin başında teknoloji piyasasının çökmesi de havadaki bu kalelerin çoğunu yok etti. Terk edilmiş dijital manzaralar, neredeyse değersiz sanal ürünler, neredeyse hiç kullanıcı yok: Metaverse'nin statükosu budur. Bir sürü aldatmacadan sonra, Meta'da bile ölü bir hava var. Mark Zuckerberg'in tasavvur ettiği şekliyle "internetin geleceği"nin bir geleceği var mı?

Mark Zuckerberg'in Metaverse prestij projesi “Horizon Worlds”ün gelişimi, bir yıldan biraz uzun bir süre içinde on milyar doları yaktı. Şimdiye kadar, Zuckerberg teslim etti: Sanal bir Eyfel Kulesi önünde meta alter egosunun tuhaf bir özçekimi gibi. Alay edilecek ve kaybedilen milyarlar için bir sürü duygu birbirine karışmış durumda. 

Neredeyse herşey 28 Ekim 2021'de Mark Zuckerberg tarafından planların açıklanmasıyla başlıyor. Facebook'un adı artık Meta, CEO'yu açıklıyor ve dünyaya bir dizi vaat ve görüntü salıyor. Bir videoda, insanlar 3 boyutlu bir dünyaya dalıyor ve bir düğmeye basarak oradan atlıyor. Arkadaşlarla vakit geçiriyorlar, sörf yapıyorlar, çalışıyorlar, yaşıyorlar, seviyorlar. Meta, "Ready Player One" veya "Snow Crash" gibi bilim kurgu filmlerindekine benzer bir gerçeklik yaratmak istiyor. Bazı analistler şimdiden ellerini o zamanlar ovuşturuyordu. Bir ay sonra Simon Powell'ın bir analistine göre, Metaverse "tüm insan yaşamını dönüştürme potansiyeline sahip" dedi. Ayrıca Bloomberg “800 milyar dolarlık bir pazar fırsatı” vaat ediyor dedi.

Medya yankısının çoğu daha kritik: Facebook'un hayal ettiği gibi Metaverse, "zaten sahip olduğumuz dünyanın daha kötü bir versiyonu" gibi görünüyor, diye yazıyor Business Insider. Hatta oyun dergisi PC Gamer bunu, asıl amacı "insanlara aynı saçmalıkları satmanın" bir yolunu bulmak olan "bir grup milyarderin b**u" olarak tanımlıyor.

İzlanda, bir Mark Zuckerberg düzenlemesinin insanların "devrimci bir şekilde bağlantı kurabilecekleri" yepyeni bir dünyayı tanıttığı meta-videonun bir parodisine bile yaptırdı. "Bazıları bunun imkansız olduğunu söyledi. Ama zaten orada. İzlanda'lılara aynı İzlanda'yı dijital halde satmak? Biraz saçma gelmiş olabilir. 

Zuckerberg Yeni Bir Gelişme Yayınladıkça İnternet Daha Çok Şaka Yapıyor

"Horizon Worlds"ün gelişimi de iyi bir yıldızın altında değil. New York Times'a göre "Horizon Worlds" o kadar "tuhaf ve popüler değil" ki Meta 2022'ye kadar "kalite yasağı" koydu.  Bugün, çok beğenilen Metaverse'nin yalnızca 200.000 kullanıcısı var. The Verge'den gelen basında çıkan haberlere göre, kendi çalışanlarınızı onu kullanmaya motive etmeniz gerekiyor.

Sözde "başarı raporları" alayla kabul ediliyor. Komedyen Andrew Nadeau, CEO'nun kendisinin "Horizon Worlds" adlı talihsiz bir özçekiminden fazlasını yayınlamasının ardından Twitter'da "Görebildiğim kadarıyla, Metaverse Animal Crossing'den başka bir şey değil, ancak Mark Zuckerberg tarafından kovalanıyorsunuz" dedi.

20 yıllık bir bilgisayar oyunundan fırlamış gibi. Bölüm hızla viral bir meme haline geliyor. Zuckerberg, güzelleştirilmiş grafiklerle ikinci bir atış yaptığında hasarı sınırlamayı başarıyor. Ancak birkaç ay sonra, insanlar coşkuyla şunu duyurunca Meta, İnternet'in alay konusu haline geldi: Artık Metaverse'te insanların bacakları bile var. (İlk yayınlanan gösterilerde sadece kafaların olması alay konusuydu)

2022'de başlayan teknoloji pazarındaki çöküş, Mark Zuckerberg'i de boş geçmedi. Meta hissesi ciddi oranda düşüş yaşadı. Ağustos 2022'de şirket, on yıl önceki halka arzından bu yana en kötü çeyreği bildirdi. Binlerce çalışan daha sonra işten çıkarılıyor. Meta'da sanal gerçeklikten sorumlu ana kişilerden biri olan efsanevi oyun tasarımcısı John Carmack gibi önemli mimarları da kaybettiler. Aralık 2022'de işverenine "Bu kadar verimsiz bir şey görmek ruhumu acıtıyor" sözleriyle veda etti.

Yine de, felaketle geçen bir yılın ardından Mark Zuckerberg'in hırslarını bir kenara atmak küstahlık olur. Görünüşü biraz utandırıcı olabilir, vizyonları bazen gerçekçi olamayacak kadar korkutucu olabili. Ancak teknoloji öncüsü, Metaverse'i başından beri uzun vadeli bir proje olarak gördü. Tamamen işlevsel hale gelmesi on yıl alacak. Belki de planları, internetten bu yana en büyük buluş olarak tarihe geçer ya da tarihin en pahalı şaka aracı olarak aklımıza kazınır...