Küresel Enerji Krizinin En Çok Etkilediği Emtialar!

Rusya-Ukrayna savaşının etkisiyle küresel emtia piyasaları etkilenmeye devam ediyor.

Küreselde 2022 Ocak ayından beri petrol fiyatları yüzde 19, kömür fiyatları yüzde 200 arttı.

Mevsimsel faktörlere bağlı olarak gelecek günlerde talep artışlarının da etkisiyle emtia fiyatlarında tırmanışın sürmesi bekleniyor.

Alüminyum ve çinko gibi enerji yoğun temel metallerin üretiminde krizi giderek derinleşiyor. Çelikte üretim hız kesiyor. Lityum gibi yeşil ekonominin öne çıkan emtiası, enerji krizi sebebiyle daha da pahalanıyor.

Elektrikli otomobil aküleri ve güneş enerjisi üretimi için çok önemli olan mamullerde de sıkıntıyı hissedilir boyutta.

Tarım emtiaları tarafına bakıldığında gübre üretimindeki düşüş beklenirken, enerji krizinde önemli bir alternatif olarak ortaya çıkan etanolün hammaddesi şeker de enerji krizinden en çok etkilenen ürünler arasında yer alıyor.

Gaz kaynaklarını tehdit eden kış mevsimine yaklaştıkça bazı emtia gruplarında tablo negatif görüntüde:

Çin’in Çelikte Aylık Kaybı Yüzde 6.4

Çin’de mevsim normalleri üzerinde seyreden sıcak hava sebebiyle sanayi bölgelerinden olan Sichuan kentinde elektrik kesintilerine bağlı olarak çelik üretim faaliyeti gösteren fabrikaların yüzde 70’i aşkının da üretimde zorluklar yaşanıyor.

Bu durum, çelik yapımında kullanılan demir cevheri fiyatları üzerinde baskı oluşturuyor. Temmuz ayında Çin'in çelik üretimi yıllık bazda yüzde 6.4 geriledi.

Ulusal İstatistik Bürosu’nun açıkladığı verilere göre Çin, Haziran’da ki 90,7 milyon tona kıyasla Temmuz’da 81,4 milyon ton çelik üretimi gerçekleştirdi.

Avrupa’da British Steel, yükselen enerji maliyetleri sebebiyle fiyatlarını artırmak zorunda kaldı. Alman çelik ve metal işleme sektörü federasyonu Wirtschaftsverband Stahlund Metallverarbeitung, hükümetin ek doğalgaz vergisi kararından sonra bazı çelik şirketleri için çalışan başına 17 bin Euro ek maliyet yaratacağı uyarısı yaptı.

Arcelor Mittal’ in bağlı kuruluşu Alman menşeili Eizenhüttenstadt, Ağustos - Eylül aylarında gaz fiyatlarının yarattığı baskı sebebiyle çalışma saatlerinde azalmaya gitti.

Amerika’ da en az iki çelik üreticisi, enerji maliyetlerini azaltmak için bazı faaliyetlerini durdurmaya başladı. Amerika’nın arzının yüzde 20'sini oluşturan ülkenin en büyük ikinci alüminyum fabrikasında çalışan 600 işçi, fabrikanın birkaç ay içinde üç katına çıkan elektrik faturasını ödeyememesi sebebiyle işten çıkarıldı. Zira Century Aluminium, Amerika’da ki üç tesisinden en büyüğü Hawesville, Kentucky'deki tesisinde bir yıl faaliyet durdurma kararı aldı. Ülkenin en büyük alüminyum üreticisi Alcoa Corp, "operasyonel zorluklar" sebebiyle Indiana'daki fabrikada üretiminin üçte birini durdurduğunu açıkladı.

Endüstiryel Metallerde Kriz Derinleşiyor

Avrupa'daki elektrik krizindeki büyüme, bölgenin endüstriyel metaller sektörüne büyük zarar veriyor. Geride bıraktığımız haftada iki izabe tesisi daha faaliyetlerini durdurma ihtimallerini açıkladı. Norsk Hydro ASA, artan enerji fiyatları sebebiyle Slovakya'daki bir alüminyum izabe tesisini Eylül sonunda kapatmayı planladıklarını ve Nyrstar, Hollanda'daki dev Budel çinko tesisinde faaliyet durdurulacağını açıkladı.

Avrupa, 2021’de çinko ve alüminyum eritme kapasitesinin yaklaşık olarak yüzde 50’sini kaybetti ve daha fazla üretim kaybı olacağı da net şekilde görülüyor. Stokların düşük olması nedeniyle ithalata daha fazla bağımlılık artabilir.

Alüminyum sektörü, Çin'in en kalabalık eyaletlerinden biri olan ve kuraklığın önemli hidroelektrik üretiminin önüne geçtiği Sichuan' da da negatif etki altında. Bu durum, izabe tesisi Henan Zhongfu Industry Co.'yu oradaki bazı birimler için bir hafta boyunca üretimi askıya almaya zorladı. Amerika tedarikçilerinde de durum diğerlerinden farksız değil.

Gübre Kullanımında Yüzde 7’lik Azalış Bekleniyor

Avrupa gübre üretimi için doğalgaza bağımlı halde, Azotlu gübre kapasitesinin en az dörtte birinin kaybolduğu düşünülüyor. Temmuz’da Avrupa'nın 10 gübre fabrikası üretim kapasitesini düşürdü veya kapandı.

Gübre üreticileri Yara International, K+S, Borealis ve Fertiglobe de yakın zamanda Avrupa genelinde daha fazla üretim kesintisi konusunda uyarıda bulundu. Uluslararası Gübre Birliği (IFA), global kullanımın gelecek sezon 2008 yılından bu yana en düşük seviyeye düşeceğini tahmin ediyor. IFA’ ya göre gelecek sezon küresel gübre kullanımı yüzde 7'ye azalacak. IFA, gübre kullanımında en büyük düşüşün yüzde 23 ile Sahra altı Afrika'da olacağını belirtiyor.

Yeşil Metaller, Yıl Sonuna Doğru Primlenecek!

Çin’de yaşanan enerji krizi, batarya sektörünün lityumun daha yüksek maliyetlerine hazırlıklı olması gerektiği anlamına geliyor.

Sichuan, 2021 yılında Çin'in lityum kimyasal üretiminin 5/1’inden fazlasını oluşturdu ve uzmanlar fiyatların kısa vadede artmasını öngörüyor. Son 1 yılda yüzde 357 artarak 480 bin yuan/ ton seviyesine gelen fiyatların yılın son çeyreğinde artışına devam edeceği düşünülüyor. Ayrıca güneş panellerinde kullanılan polisilikon üretiminde de pozitif bir tablo yok. Bilgisayar çiplerinden arabalara kadar her şeye giren silikon metalin fiyatı sadece bir haftada yüzde 12 yükseldi.

Şeker, Etanol Üretimi Baskı Altında Kalabilir

Enerji krizinden etkilenecek diğer hammadde şeker, artan üretim maliyetleri sebebiyle gelecek günlerde daha yüksek fiyatlar konusunda uyarıda bulunan Avrupalı şeker devi Suedzucker AG, Rusya'nın gaz akışını kesmesi halinde doğalgazdan diğer enerji kaynaklarına geçmek için acil durum planları olduğunu aktardı.

Fakat uzmanlar, bununda yüksek maliyetli bir süreç olabileceğini ve tüketicilerin şekere daha yüksek fiyattan ulaşması anlamına gelebilir dedi. Şeker sadece üretim maliyetindeki artışın değil, enerji fiyatlarındaki yükseliş döneminde artan etanol talebinden de etkileniyor.

Hindistan’da şeker üretiminin 2022- 2023 yıllarında, daha fazla şeker kamışının etanole yöneltilmesi sebebiyle yüzde 1.4 düşebilir.

AB’ de ki etanol tüketimi, geçtiğimiz yıl pandemi öncesi seviyesini aşarak yeni bir rekor kırdı. USDA Dış Tarım Servisi'nin Küresel Tarım Bilgi Ağı' na sunulan yıllık biyoyakıt raporuna göre, AB etanol tüketiminin bu yıl yüzde 2.3 daha yükselmesi beklentiler arasında yer alıyor.

Diğer gündem haberlerine buradan erişebilirsiniz.