Kamunun döviz riski 187 milyar doları aştı

Özel sektörün döviz riskinin dolaylı olarak kamuya aktarılması gözlerden kaçmıyor.Merkez Bankası'nın rezervindeki dövizleri satması ve Hazine'nin döviz cinsi borçlanmayı artırması, kamunun döviz açığını, dolayısıyla da döviz riskini hızla yükseltiyor.

QNB Finansbank, sabahki notunda kamunun yükseliş gösteren döviz riskine veriler paylaştı. Verilere göre, 2019 başlarına kadar 50 milyar dolar civarında seyreden kamunun net döviz riski, 2019 sonunda 70.7 milyar dolara, 2020 sonunda ise 163.7 milyar dolara artış gösterdi. Kasım 2021'de 153 milyar dolara kadar düşüş gösteren döviz riski, son 2 ayda 34.4 milyar dolar yükseliş ile 187,4 milyar dolara artış yaşadı.

Hazine'nin döviz açığı 120 milyar doları aştı

Kamunun en önemli döviz riski, Hazine'nin döviz cinsi borçlanmasında kaynaklanıyor. Aylık olarak açıklanan merkezi yönetim borç stokundaki döviz cinsi borçlanma 2021 sonu ile 136.1 milyar dolar seviyesindeyken. Bunun 107.0 milyar dolarını dış borçlar, kalan 29.1 milyar dolarını döviz cinsi iç borçlardan oluşuyor.

Merkez'in döviz açığı 48 milyar dolara yükseldi

TCMB'nin bilançosunda Ocak sonu itibariyle, reeskont kredileri dahil, 17.7 milyar dolarlık döviz fazlası kaydedildi. Ancak bilanço dışında yer alan ve ocak sonunda 65.5 milyar dolar seviyesinde bulunan yurtiçi ve yurtdışı bankalarla yapılan swap işlemleri de dahil olduğunda, net döviz pozisyonunun 47.8 milyar dolarlık açığa işaret etti.

Kur korumalı mevduat da riski yükseliş gösteriyor

Aralık ayında başlayan kur korumalı mevduat kamu açısından döviz pozisyon riski doğuruyor. Basında yer alan açıklamalardan, tutarı aralık sonunda 78 milyar TL, ocak sonunda da 258 milyar TL oldu.

Özel sektörün riski azalıyor

Kamunun döviz riski son yıllarda hızla yükseliş gösterirken, özel sektörün ise riski azaltıyor. TCMB verilerine göre, Mart 2018'de 196,8 milyar dolara artan finansal kesim dışındaki firmaların net döviz açığı, Kasım 2021'de 115,5 milyar dolara kadar düştü.

Yap İşlet Devret riski dahil değil

187,4 milyar dolarlık döviz açığı dışında kamunun bilançolarında görünmeyen, yap işlet devret projeleri kaynaklı döviz riski de bulunuyor.

Şehir hastaneleri, otoyollar, köprüler, havalimanları ve Akkuyu Nükleer Santrali'ne verilen gelir garantilerinin toplamı, 2020 sonun itibarıyla 152,8 milyar dolar seviyesinde bulunuyor.