İSO İmalat PMI şubatta 50,4'e geriledi

Ekonomik büyümenin öncü göstergesi imalat sanayi performansında en hızlı ve güvenilir referans olarak kabul edilen İstanbul Sanayi Odası (İSO) Türkiye İmalat PMI, şubat ayında, ocak ayına göre çok hafif bir düşüş ile 50,4 seviyesinde gerçekleşti. Türk imalatçıları şubat ayında da bir dizi sorunlarla karşılaşmaya devam etti ve bu durum üretimin tekrardan ivme kaybetmesine sebep oldu. Bununla beraber endeks son 9 ay boyunca eşik değerin (50,0) üzerinde kalabildi.

İSO Türkiye Sektörel PMI şubat ayı raporuna göre, izlenilen 10 sektörün 9'unda üretimde yavaşlama kaydedildi. Üretimde en keskin düşüş, enerji arzında yaşanan aksamalar sebebiyle metalik olmayan mineral ürünler sektöründe gerçekleşti. Üretimde artış gösteren tek sektör giyim ve deri ürünleri sektörü oldu. 10 sektörün 7 tanesinde yeni ihracat siparişleri artarken, sektörlerin çoğunluğu personel sayısını yükseltti.

Ekonomik büyümenin öncü göstergesi olan imalat sanayi performansında en hızlı ve güvenilir referans kabul edilen İstanbul Sanayi Odası (İSO) Türkiye İmalat PMI (Satın Alma Yöneticileri Endeksi) anketinin 2022 senesi Şubat ayı döneminin sonuçları duyuruldu. Eşik değer olan 50,0’nin üstünde ölçülmüş olan tüm rakamların sektörde iyileşmeye işaret ettiği anket sonuçlarına göre, ocakta 50,5 olarak kayıt altına alınan manşet PMI, şubatta çok hafif bir düşüş ile 50,4 düzeyinde gerçekleşti. Bununla beraber endeks son 9 ay boyunca eşik değer 50,0’ın üzerindeydi. Manşet PMI endeksinin 50,0 üzerinde kalmasına rağmen Türk imalatçıları şubat ayında da bir dizi sorunlarla karşılaştılar ve bu durum üretimin tekrardan ivme kaybetmesine sebep oldu.

İlk olarak, toplam yeni siparişler art arda 5. ay yavaşladı. Söz konusu yavaşlama, fiyat artışları ve piyasa belirsizliğinin müşterileri caydırması sebebiyle geçtiğimiz senenin mayıs ayından bu yana en yüksek düzeyinde gerçekleşti. Bu durum, uluslararası talepteki iyileşme ile beraber yurt dışından alınmış olan yeni siparişlerin tekrardan büyümeye geçmesine rağmen yaşandı. İkincisi, firmaların üretim hacimleri doğalgaz ve elektrik kesintilerinden etkilendi. Üretim art arda 3. ay ivme kaybetti ve yavaşlama Ocak'a göre daha belirgin oldu. Enerji kesintileri ve teslimat gecikmelerinin sürmesi, firmaların mevcut işlerini tamamlamakta zorlanmasına sebep oldu. Bunun sonucu olarak, birikmiş işler son 4 ayda ilk defa arttı. İmalatçılar, işletme kapasitesini artırma çabaları kapsamında yeni personel alımlarını sürdürdüler. İstihdamda yaşanan güçlü yükseliş ile beraber mevcut genişleme eğilimi 21 aya çıktı. Ham madde, enerji ve nakliye fiyatlarının yanı sıra ücretlerdeki artışlara bağlı olarak girdi maliyetleri şubat ayında keskin bir şekilde yükselmeye devam etti. TL’de yaşanmakta olan değer kaybı da bu yükselişe katkı yaptı. Özellikle enerji ve ham madde maliyetlerinde gerçekleşen yükselişin yansıması olarak firmalar satış fiyatlarını yine belirgin bir şekilde yükseltti. Bununla beraber hem girdi maliyetleri hem de nihai ürün fiyatları enflasyonu 2021 senesinin sonlarındaki seviyeler ile karşılaştırıldığında ivme kaybetmeye devam etti.

İstanbul Sanayi Odası Türkiye İmalat PMI anket verileri hakkında değerlendirme yapan IHS Markit Ekonomi Direktörü Andrew Harker, konu üzerine şu ifadelerde bulundu:

“Elektrik ve doğalgaz arzındaki aksamalar, şubat ayında Türk imalatçılarının yaşadığı zorlukları artırdı ve üretimin yavaşlamasında rol oynadı. Öte yandan, firmaların arz sorunlarına rağmen kapasite iyileştirmeye ve birikmiş işlerini tamamlamaya yönelik çabaları, istihdamda artışın devam etmesini sağladı. Bu arada, maliyet artışlarının ilk çeyrek ortalarında güçlü seyrini korumasına rağmen, son PMI verileri enflasyonist baskıların yılın başlarında tepe noktasına ulaşmış olabileceğine işaret etti.”

Sektörlerin birçoğunda zorlu faaliyet koşulları sürdü

İstanbul Sanayi Odası Türkiye Sektörel PMI şubat ayı raporu, birçok sektörde zorlu faaliyet koşullarının devam ettiğini gözler önüne serdi. Şubat ayında izlenen 10 sektörün 9'unda üretim yavaşladı. Üretimde en keskin düşüş, enerji arzında yaşanan aksamalar sebebiyle, metalik olmayan mineral ürünler sektöründe gerçekleşti. Bu sektörde gerçekleşen yavaşlama, COVID-19 salgınının Nisan 2020 tarihindeki ilk dalgasından bu yana en belirgin düzeyde gerçekleşti. Üretimde artış gösteren tek sektör giyim ve deri ürünleri oldu. Yeni siparişlerde yaşanan büyümeye bağlı olarak bu sektörün üretimi son 3 ay içerisinde ilk defa büyüdü.

Şubatta giyim ve deri ürünleri hairicinde yeni siparişleri artan tek sektör kimyasal, plastik ve kauçuk ürünleri oldu. Yeni siparişlerde en keskin yavaşlama metalik olmayan mineral ürünler sektöründe yaşandı. Dış talebe ilişkin gelişmelerse daha olumlu ilerlemekte ve izlenen 10 sektörün 7'sinde yeni ihracat siparişleri arttı. Yeni ihracat siparişlerinin anket tarihindeki en hızlı büyümeyi kaydettiği giyim ve deri ürünleri sektörü bu göstergede başı çekti.