İmalat Sanayi PMI 8 Ayın Dibinde

Ekonomik büyümenin öncü göstergesi olan imalat sanayi endüstri performansında en hızlı ve güvenilir referans kabul görülen İstanbul Sanayi Odası Türkiye İmalat PMI, ocakta 50,5 olarak ölçülerek aralık ayındaki 52,1 olan seviyenin altında ve son 8 ayın en düşük seviyesinde gerçekleşti. Manşet PMI, istihdam ve tedarikçilerin teslim süreleri alt endekslerinden gelen katkılar yardımıyla ocak ayında eşik değer 50,0’nin üstünde kaydedildi.

İstanbul Sanayi Odası Türkiye Sektörel PMI ocak verilerine nazaran, takip edilen 10 sektörün dokuzunda üretim yavaşladı. Üretimi artan tek sektör olan kimyasal, plastik ve kauçuk ürünlerinde kuvvetli ve önceki aya nazaran ivmelenen bir üretim büyümesi yaşandı. Yurt dışından alınan yeni siparişlerin arttığı sektör sayısı yediden dörde düştü. Tüm zorluklara karşın, sektörlerin çoğunluğunda ise istihdam düzeyinin iyileşmeye devam etmiş olduğu gözlendi. Ocak ayında 10 sektörün yedisinde istihdam artışı kaydedilirken en kuvvetli artış makine ve metal ürünleri sektöründe, azalma ise tekstil ürünleri, kıyafet ve deri ürünleri ve metalik olmayan mineral ürünler sektöründe oldu.

Türk imalatçıları geçen aylarda olduğu gibi tekrardan  genel hatlarıyla Türk lirasındaki değer kaybından meydana gelen kuvvetli enflasyonist baskılara vurgu yaptı. Enflasyon oranının aralıkta kaydedilen rekor  seviyeye nazaran azalmasına karşın, girdi maliyetleri keskin bir biçimde artmaya devam etti. Benzer biçimde satış tutarları enflasyonu da bundan önceki aya bakıldığında ılımlı seyretmekle beraber tarihsel ortalamasının oldukça üstünde gerçekleşti. Devam eden fiyat baskıları, firmaların yeni sipariş almakta zorluk çekmesine sebep oldu. Böylece ocak ayında toplam yeni siparişler üst üste dördüncü ay yavaşlama kaydetti. Yeni ihracat siparişleri de yedi aylık gelişme döneminin peşinden hız kesti. Yeni siparişlerdeki azalma, firmaların üretim ve satın alma faaliyetlerinde yavaşlamaya yol açtı. Her iki gösterge son iki ayda ivme kaybı sergiledi. Kapasite baskılarının hafiflemesiyle beraber birikmiş işler de azalmaya devam etti. İş yüklerinin hafiflemesine karşın, imalatçılar istihdam düzeylerini artırmayı sürdürdü. Bazı şirketler yeni işe alımların yatırım planları kapsamında gerçekleştiğini belirtti. Böylece istihdam artış eğilimi 20 aya ulaştı. Diğer taraftan ocaktaki artış söz konusu  en düşük oranında gerçekleştiği kaydedilmişti. Ham madde temini ve lojistik sıkıntılarının yanı sıra fiyat artışlarından meydana gelen zorluklar, tedarikçilerin teslimat sürelerinin artmaya devam etmesine yol açtı. Ancak son anket verileri, aksamaların aralık ayına kıyasla oldukça daha hafifçe olduğuna işaret etti. Firmaların hem girdi aynı zamanda nihai ürün stokları da senenin ilk ayında azalma kaydetti.

İstanbul Sanayi Odası Türkiye İmalat PMI anket verileri ile alakalı değerlendirmede bulunan IHS Markit Ekonomi Direktörü Andrew Harker, şunları söyledi:

“Türk imalatçıları geçen yılın sonlarında olduğu gibi yeni yılın başlangıcında da, enflasyonist ortamda faaliyet göstermenin yol açtığı zorlukları yaşamaya devam etti. Bununla birlikte, fiyat baskılarının hafiflemeye başladığına ilişkin bazı sinyaller dikkat çekti. Firmaların ümidi, bu gelişmenin ilk çeyreğin kalanında devam ederek yeni siparişleri desteklemesi yönünde.”

Sektörlerin tamamına yakınında üretim yavaşladı.

İstanbul Sanayi Odası Türkiye Sektörel PMI ocak ayı verileri, imalat sanayi endüstri altındaki birçok sektörde szorlu etkinlik  koşullarının sürdüğünü de blirtti. Takip edilen 10 sektörün dokuzunda üretim ocakta yavaşladı. Bu rakam bundan önceki ay yedi olarak gerçekleşmişti. Üretimde en bariz düşüşün yaşandığı metalik olmayan mineral mamüller sektöründe Mayıs 2020 yılından  bu yana en sert daralma gözlendi. Ocak ayında  üretimi artan tek sektör olan kimyasal, plastik ve kauçuk ürünlerinde kuvvetli ve önceki aya bakıldığında  ivmelenen bir üretim büyümesi yaşandı.

Yeni siparişlerde de genel hatlarıyla üretim ile benzer bir tablo ortaya çıktı. Büyüme bölgesindeki kimyasal, plastik ve kauçuk sektörü haricinde yeni siparişleri artan tek sektör kıyafet ve deri ürünleri oldu. Firmaların ihracat pazarlarında daha başarı göstermiş bulunmasına karşın, ancak dört sektör yurt dışından alınan yeni siparişlerde genişleme kaydetti. Fiyat baskılarının ihracat pazarlarındaki müşterileri negatif etkilemesine bağlı olarak, yurt dışından alınan yeni siparişlerin arttığı sektör sayısı yediden dörde düştü. Hem girdi maliyetlerinde aynı zamanda nihai ürün fiyatlarında artış oranlarının genel hatlarıyla azalmasına karşın enflasyonist baskılar senenin başlangıcında yüksek kalmaya devam etti. Girdi maliyetlerinde en keskin artışlar kara ve deniz taşıtları sektöründe gerçekleşirken, nihai ürün fiyatlarındaki en hızlı şekilde artış ise metalik olmayan mineral ürünler sektöründe kaydedildi. Maliyet yüklerindeki en düşük oranlı artış kimyasal, plastik ve kauçuk sektöründe ölçülürken en düşük nihai ürün tutarları enflasyonu ise tekstil sektöründe gerçekleşti.

Ocakta enflasyonist baskıların hafiflediği ile alakalı sinyallerin yanı sıra tedarik zincirlerindeki aksamaların yoğunluğu da bir miktar azaldı. Takip edilen 10 sektörden yaklaşık olarak dokuzunda tedarik zinciri sıkıntıları önceki aya göre hafiflediği gözlemlendi. Bunun istisnası, teslimat sürelerinin aralık ayı ile aynı miktarda arttığı kara ve deniz taşıtları oldu. En uzun tedarik gecikmeleri ise elektrikli ve elektronik ürünler sektöründe yaşandı. Firmaların genel olarak karşılaşmış olduğu zorluklara karşın, sektörlerin çoğunluğunda istihdam düzeyinin iyileşmeye devam etmiş olduğu gözlendi. Ocak ayında 10 sektörün yedisinde istihdam artışı kaydedilirken en kuvvetli artış makine ve metal ürünleri sektöründe ölçüldü. İstihdamda azalma görülen üç sektör ise tekstil ürünleri, kıyafet ve deri ürünleri ve metalik olmayan mineral ürünler oldu.