IAEA, Zaporizhzhia nükleer santralindeki patlamalara sebep olanların ateşle oynadığını söyledi.
Patlamalar bu hafta sonu Ukrayna'daki Zaporizhzhia nükleer santralini salladı. Çatışmaların tesise bu kadar yakın olması nükleer bir kazaya neden olabileceğine dair endişe yarattı.
Rafael Grossi (Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu (IAEA) başkanı) Eylül ayında yaptığı uyarıyı tekrar yaparak saldırılardan sorumlu olan kimse onun ateşle oynadığını söyledi.
Nükleer gözlemci, Pazar sabahı kısa bir sürede bir düzineden fazla patlamanın duyulduğunu söyledi. Hem tesisin yakınında hem de sahasında bombardıman olduğu görüldü. IAEA yetkililerinin pencerelerinden bile bazı patlamaların görülebildiği söylendi.
Grossi, "Bunun arkasında kim varsa, derhal durmalı." Şeklinde konuştu.
Ajans, tesis yönetiminin sağladığı bilgilerden yola çıkarak tesis sahasındaki bazı binalara, sistemlere ve ekipmanlara zarar verildiğini, ancak "hiçbirinin nükleer güvenlik yönünden kritik olmadığını" söyledi. Can kaybı olmadığı bildirildi. Kiev ve Moskova, saldırılara birbirlerini sebep gösterdi.
Ukrayna'nın ulusal nükleer enerji şirketi Energoatom, Rus güçlerinin ülke halkına elektrik sağlanmasını engellediği ortaya çıktı. Kremlin, kış yaklaşırken Kiev'in sakinlerine ısınma sağlamasını engellemek için Ukrayna’nın altyapısına saldırılar düzenledi.
Rusya Savunma Bakanlığı, Zaporizhzhia'daki patlamalar için Ukrayna ordusunun ateşlediği topçu ateşini sebep gösterdi.
Ukrayna defalarca Rus güçlerini ağır silahlar depolamakla ve bu silahları saldırılar düzenlemek için kullanmakla suçladı, Ukrayna'nın ateşe karşılık vermek için tesisin reaktörlerinden birini vurma riskini alması gerektiğini biliyordu.
Energoatom veya Rus hükümetinin iddiaları doğrulanamıyor. Grossi ve IAEA her iki tarafı da defalarca Zaporizhzhia nükleer bölge çevresinde bir emniyet ve güvenlik bölgesi oluşturmaya çağırdı. IAEA, Grossi'nin "böyle bir bölgenin kurulması için Ukrayna ve Rusya ile yoğun görüşmelerin olduğunu, ancak henüz bir anlaşmaya varılamadığını" söyledi.
Rusya'nın Ukrayna'yı Şubat ayının sonlarında işgal etmesi ve fabrikayı günler ele geçirmesinden beri Zaporizhzhia civarında aralıklı olarak çatışmalar yaşanıyor. Bu yaz nükleer çevresindeki yoğun bombardıman, bir nükleer kaza endişesi yarattı ve IAEA'yı oraya bir ekip göndermeye sevk etti.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, şehirden yaklaşık 120 kilometre (75 mil) uzaklıkta bulunan ve Dnipro Nehri boyunca Rus işgali altındaki bölgede olan santrali federal hâle getiren bir kararnameyi Ekim ayında imzaladı. Cumartesi ve Pazar günkü patlamalarla, IAEA'nın "göreceli bir sakinlik dönemi" dediği dönem de sona erdi.