Çoğu destekçisinin gözünde "kahramanlıktan kötü bir yöneticiye" geçişi ile popülaritesi azalan Güney Afrika Başkanı bir kez daha partisinin lideri olarak seçildi.
Cyril Ramaphosa, pazartesi günü yapılan seçimle Afrika Ulusal Kongresi Başkanlığını ikinci defa kazandı.
Parti içi ayrışmalar ve hakkında çıkan yolsuzluk iddialarına rağmen galip gelen Ramaphosa'nın zaferi, bazı kesimlerin Ramaphosa'nın 2024 yılında yapılaması planlanan Cumhurbaşkanlığı seçimlerini de kazanacağına garanti olarak bakmasına neden oldu. Parlamentoda en fazla sandalyeye sahip parti olan Afrika Ulusak Kongesi'nin (A.N.C.) seçilmiş lideri, 1994'ten beri her seçimde ülkenin cumhurbaşkanı oldu.
Ramaphosa'nın 90'lı yıllarda "apartheid" sistemini yıkan bir kahramandan ışıkları zar zor açık tutabilen ve vatandaşını suça karşı koruyamayan bir figüre düşüşü ülke genelinde popülitesini kaybettiriyor.
Çıkan haberler ve parti içi seslerden anlaşılan kadarıyla toprak reformu düşünceleri gibi nedenler dolayısıyla A.N.C. bölünmüş durumda. Ancak bölünmenin önemli nedenleri arasında bölgesel ve etnik ittifaklar ve kamu parasının nasıl harcandığını kontrol etmek için hükümette yer kazanma çabaları olarak görülmekte. Ramaphosa, Cuma günkü konferansın açılış konuşmasında delegelere, "Son yıllardaki deneyimlerimiz, bölünmüşlüğün aramızdaki ideolojik, siyasi veya stratejik farklılıklardan kaynaklanmadığını göstermekte" diye seslenirken ayrışmanın eyaletteki konumlar ve bunlara bağlı kaynaklar konusundaki çekişmelerden kaynaklı olduğunu söyledi.
İlerleyen süreçte parti liderinin kırılgan koalisyonu bir arada tutup tutamayacağını, devam eden yaraları iyileştirip iyileştiremeyeceğini ve A.N.C.'ye yardım edip edemeyeceğini göreceğiz. Partinin yürütme kurulu üyesi Mmamoloko Kubayi "bu bir yol ayrımı" değerlendirmesinde bulunurken yol ayrımın partinin geleceği açısından önemini vurguuladı.
110 yaşındaki A.N.C. Güney Afrika'nın ırksal kast sistemi "apartheid" karşısında verdiği çabalar ile uluslararası bir üne kavuşmuş ve Nelson Mandela, Winnie Madikizela-Mandela, Oliver Tambo ve Charlotte Maxeke dahil olmak üzere özgürlük mücadelesinin küresel ikonlarını üretmişti.
Politik ve partinin ruhu için verilen savaşta kronikleştiren bir yazar olan William Gumede, partinin kendi ahlak anlayışını bir kurtuluştan bir ülkeyi yönetmeye uygun bir ahlaka dönüştürmek için mücadele ettiğini söyledi. "Örgüt, liderlerini genellikle hükümetteki yeterliliklerinden ziyade "apartheid"'a karşı mücadele sırasında başardıklarına göre seçiyor" diyen Gumede, parti üyelerinin, şiddet yanlısı, ırkçı bir rejimle savaştıkları bir dönemde doğan, liderlerini her ne pahasına olursa olsun eleştiriye karşı savunma eğilimi olduğunu söyledi.
Ramaphosa, 2018'de Güney Afrika'nın cumhurbaşkanı olarak yemin etmeden önce, zengin bir iş adamı daha öncesinde ise eski bir işçi lideriydi. Kampanyası sırasında, ülkenin zayıflatıcı yolsuzluğunun kökünü kazıma sözü verirken şimdi birçok yolsuzluk iddiası ile suçlanıyor.
Gumede'ye göre, apartheid sırasında farklı siyasi görüşlere sahip insanları ortak bir düşmana karşı bir araya toplayabilen A.N.C.'nin şimdi ise bu sayısız farklı yönetim felsefesinin iç çekişmeyi körüklediğini söyledi.
Perşembe günü, Zuma, ceza mahkemesinde Ramaphosa'yı "hakkında uygunsuz bir bilgi sızıntısına katkıda bulunmakla" suçlayan bir dava açtı. Ramaphosa'nın destekçileri ve bazı siyasi analistler, hareketi, Zuma'nın Ramaphosa'nın yeniden seçilme yarışından çekilmeye zorlayacak suçlamalarla karşı karşıya olduğu izlenimini vermek için 11. saatte çaresiz bir girişimi olarak gördüler.
Ramaphosa'nın sözcüsü Vincent Magwenya, Twitter'da "Şu anda, yoluna çıkan her şeyi ve her şeyi yakmaya çalışan derin kişisel nefretten ilham alan topyekün bir savaşla karşı karşıyayız" diye açıklamada bulundu.
Zuma, Ramaphosa konuşurken konferans salonuna girdiğinde Zuma'nın ateşli destekçileri salonun etrafında dans edip ilahiler söylemeye başlamıştı. Zuma delegelere, "Yoldaşlar, bu Afrika Ulusal Kongresi için iyiye işaret değil" dedi ve ulusun kaosu izlediğini söyledi.
Ramaphosa'nın liderlik iddiası Haziran ayında siyasi rakip, ülkenin eski casus şefi Arthur Fraser, başkanın oyun çiftliğindeki bir kanepeden en az 4 milyon dolarlık hırsızlığı örtbas etmeye çalıştığını iddia ederek suç duyurusunda bulunduğunda karmaşık görülürken, Ramaphosa, 2020'de meydana gelen hırsızlıkla ilgili herhangi bir suçu reddedip Çalınan miktarın 580.000 $ olduğunu ve Sudanlı bir iş adamına 20 bufalo satışından geldiğini söyledi.