Son zamanlarda hem dünyada hem de Türkiye’de oldukça gündemini meşgul eden bir konu olan enflasyonun ne olduğunu açıklayacağız.
Enflasyon basit tabirle bir ekonomideki ürünlerin fiyatların artışını ifade eder. Paranın satın alma gücü enflasyon yüzünden seneler itibari ile düşüş gösterir. Yani bugün elimizde bulunan 100 TL ile bir sene sonraki 100 TL’nin aynı olmamasının sebebi enflasyondur. Nominal olarak elimizde 100 TL bulunsa da bu 100 TL ile alabildiklerimizin miktarında düşüş yaşanır buda reel olarak paranın satın alma gücünün düşmesini ifade eder.
Ama burada insanların karıştırdığı konu var enflasyon bir endeks şeklinde hesaplanır ve belli bir ürün sepetinin içinde bulunan farklı ağırlıklardaki ürünlerin fiyat artışları izlenir. Bu enflasyon genel bir ülkenin enflasyonudur. Kişilerin hissettiği enflasyon açıklanan enflasyondan daha yüksek yada daha düşük olabilir. Bunun sebebi kişilerin aldıkları ürün çeşitlerinin birbirinden farklı olmasıdır.
Enflasyonun iki farklı türü vardır. Bunlardan ilki tüketici fiyatları endeksi (TÜFE) ikincisi ise üretici fiyatları endeksi (ÜFE). Genel halkı ilgilendiren ve genelde gündemde yer alan enflasyon ise nihai ürünlerin fiyatları üzerinden hesaplanan tüketici fiyatları endeksi (TÜFE)dir.
Enflasyon artışı ekonomilerde bir çok şeyden etkilenir. Ülkedeki para arzının artmasından dolayı, talebin ülkede çok fazla artması veya maliyetlerin çok fazla artması enflasyonu tetikleyen unsurlar olarak karşımıza çıkıyor.
Ülkede enflasyonun fazla artması ekonomide gelir adaletsizliğinin artmasına sebep olur. Bunun nedeni ise düşük ücretlilerin alım gücünü düşürür ve temel mal ve hizmetlerin fiyatlarının artışına aylık gelirleri yetişemez. Bu sebeple her sene maaşlara enflasyon oranı kadar zam yapılmaktadır. Aynı zamanda ülkede geleceğe yönelik tahmin yapmayı zorlaştırır ve belirsizlik oluşturur.