ABD'de dün açıklanan enflasyon verisi ile piyasalar yönünü yukarıya çevirdi. Ekim'de ücretler senelik bazda %7,7 oranında çıkarak bu senenin en düşük senelik artışını gerçekleştirmiş oldu. Enerji ve gıda ücretlerini hariç tutulduğu çekirdek enflasyon da eylülde ulaştığı 40 senenin en üst seviyesinden çekildi.
FED (ABD Merkez Bankası) bu senenin mart ayı itibariyle çıkan enflasyonun kontrolünü sağlayabilmek için agresif para politikası yapmıştı. FED marttan bu yana politika faizlerini tam altı defa çıkarttı ve dört kez art arda 75 baz puanlık faiz artışlarına onay verdi. Faiz yükselişleri ekonomilerin resesyona itebileceği endişelerini birlikte getirirken enflasyondaki son düşüşün sürekli olabilmesi ise piyasalar için büyük bir soru işareti.
Ekonomist Justin Wolfers Enflasyon Raporu Sonrası Twitter Paylaşımı
IMF'nin (Uluslararası Para Fonu) küresel ekonomi hakkında Michigan Üniversitesi Ekonomisti Justin Wolfers enflasyon raporu sonrası Twitter üzerinden yaptığı paylaşımda şu ifadeleri kullandı:
“Bu oldukça enflasyon raporu oldukça cesaret verici. Enflasyonun üst seviyeye ulaşması ve bundan sonra aşağıya doğru dönmesi için yüksek bir ihtimal mevcut. Enflasyonda yaklaşan düşüşle ilgili hikaye şimdi çok daha net.”
Ayrıca Wolfers son enflasyon raporunun dört kritik ekonomik değişimle yan yana geldiğinde enflasyon için en çirkin senaryonun artık geride kalmış olabileceğini de ekledi.
ABD'de Enflasyon Hedefi Tutacak Mı?
Mevcut faiz artırımıyla ve ekonominin beklenmeyen büyük şoklardan tahrip almadığı göz önünde bulundurulduğunda FED enflasyonun 2023 yılında %3,1 ve 2024 yılında %2,3'lük bir medyan orana gerilemesini tahmin ediyor. Wolfers, Twitter üzerinden verdiği mesajında, dört ekonomik yola atıf yaparak FED’in %2 amacına geri dönüş takvimine katıldığını söyledi.
Wolfers ilk önce, Rusya'nın şubatta Ukrayna'yı istilasına sebep olduğu enerji şoklarının en kötü senaryosunun artık geride kaldığını belirtti. Savaş başladığı zaman, küresel enerji piyasaları bir anda bozulmuş ve ABD benzin fiyatlarının geçen baharda rekor rakamlara çıkmasına neden olmuştu. Benzin ücretleri o zamandan beri az da olsa normal sayılara dönerek küresel bir doğalgaz ve petrol krizi Avrupa'da ayrıca gelişmekte olan dünyanın bir çok yerinde bir enerji krizine sebebiyet verirken, ABD en kötü senaryoyu atlattı.
Küresel Tedarik Zinciri Düzeldi Mi?
Wolfers ikincisinde maddi olmayan hizmetlerin tam tersine fiziksel seviyelerdeli mal ücretlerinin yakında azalmaya başlayacağını belirtti. Ekonomist, pandemiden bu zamana küresel ekonomiye problem çıkaran küresel tedarik zinciri sıkıntılarının azaldığını söyledi. Tedarik zinciri sıkıntıları, geçen seneden bu yana dek enflasyonun başlıca sebepleri arasında gösteriliyordu. Çin'in sanayi merkezlerinde halen süren Kovid kısıtlamaları, teslimat ve üretim sürelerini uzatarak halihazırdaki malların tedarikini düşürerek şirketleri ücretleri yükseltmeye itmişti.
Fakat son tüketici fiyat endeksi (TÜFE) raporunda, birtakım tedarik zinciri problemleri ortadan kalkmaya başlayabilir. Çünkü hazır giyim de dahil olmak üzere verimli ve hızlı tedarik zincirlerine çok daha fazla bağımlı halde olan bazı kalemlerin ücreti geçen ay düşmüştü. Ayrıca Wolfers, tüketici ürünleri sektöründe yer alan enflasyonun son çeyrekte az veya fazla sabit hale geldiğini ve tedarik zincirlerinin enflasyon üzerinde eskisi kadar ağırlığını koymayabileceğini ileri sürdü.
Hizmet Sektöründe Enflasyon Düşüyor
Wolfers son olarak hizmet sektöründeki enflasyonun düştüğüne vurgu yaparak özellikle de sağlık hizmetleri sektöründeki az ücretlere atıfta yaptı. Son TÜFE raporu, sağlık hizmetleri ücretlerinin geçen ay %0,6 düştüğünü gösteriyordu.
Wolfers ayrıca ev kira ücretlerinde aylarca süren çoğalmaların ardından ılımlılık belirtilerinin oluştuğunu öne sürdü.
Barınma giderleri geçen ay toplam TÜFE artışının yaklaşık üçte birini oluşturmuştu. Fakat Wolfers yeni kira sözleşmelerinde enflasyonun azaldığını söyledi. Wolfers kira ücretlerindeki azalışların enflasyon verilerinde ortaya çıkmasının ve ekonomiyi filelemesinin çok daha uzun sürme eğilimi gösterdiğini belirtti.
ABD'de Enflasyon Kalıcı Mı?
Wolfers, FED’in gelecek sene için % 3 enflasyon öngörüsünün realist bir hale geldiğini yazarak böyle bir hususun gerçekleşmesi durumunda FED Başkanı Jerome Powell’ın ‘geçici’ enflasyon tanımlamasının bir kere daha hatırlanabileceğini ekledi:
"Öngörümce, diğer şoklar müdahalede bulunmazsa, birkaç sene içinde enflasyonun aslında ‘geçici’ olduğuna kanaat getireceğiz. Fakat geçici sözcüğünün anlamının ‘düşünülenden iki kat daha çok olduğu’ neticesine varacağız."
