USD
34.4642 EUR
35.9849 GBP
43.1554 GRAM ALTIN
0.00 BIST100
3000 
Büyüme odaklı yatırımcılar, yatırım yaptıkları hisselerin fiyatları ile ilgilenmiyor ve inandıklarına daima bağlılar... Yatırım tercihleri hakkında detaylar haberimizde...
Borsada yatırımcılar farklı gruplara ayrılıyor. Günlük al-satçılar, temettü yatırımcıları ve büyüme odaklı yatırımcılar. Temettü ve büyüme yatırımcıları arasında büyük farklar bulunuyor.
Büyüme yatırımcıları için yatırım yaptıkları şirket istikrarlı bir şekilde büyüdüğü sürece yatırım yaptıkları hisse daima ucuz.
Diğer kesim ise bu hisse senetlerinin ulaştığı fiyatları akıl almaz olarak adlandırıyor. Örneğin büyüme hisselerini eleştirenlerin son günlerde yaptığı bir kıyaslama dikkat çekiyor: Büyüme hisselerinin bayrak taşıyıcılarından biri olarak görülen SASA, 8.3 milyar dolarlık piyasa değeriyle 6.2 milyar dolarlık piyasa değeri olan Koç Holding’in üzerine çıkarak borsanın en değerli şirketi haline geldi. Bu kesime göre burada bir hata var.
Son 10 yıllık hisse senedi getiri performanslarını örnek gösteren büyüme yatırımcılarına göre sorun SASA’nın pahalı olması değil Koç Holding gibi şirketlerin piyasa değerinin düşük kalmış olması. Bu yatırımcılar büyüme hızı bakımından SASA’nın piyasa değerinin ulaştığı seviye konusunda hiçbir sorun olmadığı kanatinde. Yani geçmişte gösterdiği performansın gelecekte de aynı büyüme oranları sürdükçe devam edeceğine inanıyorlar.
2012/06 bilanço dönemi itibariyle 10 yıllık dönemde her yıl şirketlerin net kar, net satış, esas faaliyet karı, aktif toplamı ve özsermaye büyüklüğünün büyüme performanslarına bakıldı. Son 10 yıllık kıyaslama periyodunu kapsayacak kadar uzun süredir borsaya kote olmaları veya sonuçlarını açıklamış olmaları, 2012/06 döneminden sonra hiçbir altı aylık dönemde bu 5 bilanço kaleminin hiçbirinde eksiye düşmemiş olmaları. Yani yapılan analizi şöyle özetlenebilir; 2013/2012 (06), 2014/2013 (06), 2015/2014 (06)… şeklinde her yılın dolar bazında tüm bilanço kalemlerinde ayrı ayrı değişimler hesaplanarak en iyiden en kötüye doğru bir performans raporlaması yapıldı ve puanlamaları verildi. Ardından 10 yıl için her bir bilanço kaleminde 10 yıllık ortalama puanlar belirlendi. En sonunda da 5 bilanço kaleminde bu 10 yıllık ortalamaların genel puan ortalaması ortaya çıkarıldı. Bütün bu performansların yanına bu hisse senetlerinin 10 yıl önceki dolar bazlı fiyatlarıyla bugünkü dolar bazlı fiyatlarının kıyaslamasını da koyduk. Hatta birçoğu büyüme hissesi gibi görünmesine, yani bilanço kalemlerinde bir büyüme hissesi kadar hızlı artışlar sağlamasına rağmen fiyat artışlarında buna uygun davranmayanlara yönelik sebebi biraz anlamaya yardımcı olabilmesi için temettü verilerini de ekledik.
Temettü hisselerinin birçoğunun mali performans olarak birçok büyüme hissesinden çok daha iyi performans sergilediği ilk bakışta da rahatlıkla görülebiliyor.
Aselsan borsanın en istikrarlı temettü ödeyen şirketlerinden biri. Ayrıca bilanço büyümesi bakımından yaptığımız puanlamalarda ilk 10’a da girebiliyor. Yine Çemtaş, Ege Endüstri, BİM, Şişecam, Jantsa, Erbosan, Ereğli Demir-Çelik, Alarko GYO gibi şirketler de diğer örnekler. Fakat elbette bu şirketlerin bazıları sanki dolar bazında yatırımcısına son 10 yılda zarar ettirmiş gibi görünüyor. Halbuki durum hiç de göründüğü gibi değil. Bu hisselerden bazılarına 10 yıl önce yatırım yapanların maliyetleri bugün itibariyle neredeyse sıfır. Bunun sebebi ise 10 yıl boyunca bu hisse senetlerinden aldıkları temettüler sayesinde her yıl hisse senedi alım maliyetlerinin düşmesi ve sonunda bu yıl itibariyle de sıfıra yakın bir seviyeye hatta sıfıra inmiş olması. Yani büyüme hissesine yatırım yapanların savunduğu iddianın bir benzerini burada temettü hisselerine yatırım yapanlarda da farklı şekilde savunuyor. Peki hangi hisseler bunlar? Ege Endüstri, Ereğli Demir- Çelik, Alarko GYO, Ford Otosan, Alkim Kimya, İndeks Bilgisayar yatırımcıları eğer ilk hisselerini 10 yıl önce satın aldılarsa, portföylerine hiç ekleme yapmadıkları durumda ilk yatırdıkları paranın tamamın temettüler yoluyla geri almış durumdalar. Bundan sonrası tamamen kar demek. Hisseler eğer bu dönemde ortalama üstü getiri sağladıysa bu kazancın daha da büyüdüğü anlamına geliyor.
Büyüme hisselerine yatırım yapanlarda durum ne? SASA tartışmasız en çok ilgilisi bulunan yani en çok tutkulu bireysel yatırımcının yatırım yaptığı temettü hisseleri arasında zirveye oynuyor. Bir diğeri ise Hektaş. Bu iki hisseye büyüme hissesi olarak yatırım yapanların twitter gibi platformlarda ateşli tartışmalarda olduklarına sıkça görebiliyoruz. Haklı oldukları en önemli nokta, bu şirketlerin hisselerinin finansal büyüme performansına hisse fiyatlarının da gerçekten eşlik etmiş olması. SASA hisseleri son 10 yılda dolar bazında yüzde 6 bin 204, Hektaş hisseleri ise yüzde 4 bin 290 büyümüş durumda.
Hem büyüme hem de temettü hissesi özellikleri gösteren hisseler de yok değil. Örneğin Jantsa, bir yandan son 10 yılın tamamında temettü öderken diğer yandan dolar bazında fiyat artışında ilk 10’a giriyor. Ege Endüstri, Sarkuysan, Çemtaş, Ereğli Demir Çelik, Erbosan gibi şirketler de benzer özelliğe sahip diğer hisseler. Bu nedenle bu hisselerin temettü hissesi mi yoksa büyüme hissesi mi olduğu çok tartışılır gibi görünüyor.Öte yandan büyüme hisseleri de aslında kendi içinde ayrılıyor. Bazıları satış ve beraberinde kar büyümesine, bazıları ise varlık büyümesine (yani aktif büyümesi ve özsermaye büyümesine) odaklı olan şirketler. Bu hisselerin hangilerinin ciro ve karlılık büyümesine, hangilerinin varlık büyümesine odaklı olduklarını tablomuzda açıkça görmek mümkün. Tekrar tanıma dönelim. Büyüme hisselerinin genel özelliklerinden bir diğeri de genellikle temettü dağıtmayarak içeride tuttukları temettüleri şirketi hızlı büyümesini finanse etmek için kullanıyor olmaları.
Temettüler üretime, genişlemeye veya araştırma geliştirmeye yatırılıyor. Zaten bu şirketlerin yatırımcıları büyüme yatırımcısı olduğu için de bu politika aslında hissedarlarını da rahatsız etmiyor. Ta ki, dağıtılmayıp büyüme finansmanın yönlendirilen bu fonlara rağmen uzun süre büyüme gerçekleşmeyinceye, buna bağlı olarak da hisse fiyatları ciddi bir yükseliş sergilemeyene kadar. Büyüme yatırımcılarının ortak özelliği aslında sabırlı olmaları.
Büyüme hisselerinin bir diğer özelliğine ulaşıyoruz; Büyüme hisseleri aslında inançla ve güvenle büyüyor. Beklenen büyüme ve hisse yükseliş performansı uzun süre bozulmadıkça da bu inanç ve güven bozulmuyor. Sonuçta da bu hisse senetlerinde Koç Holding’ten daha değerli piyasa değerlerini görebiliyoruz. Çoğu büyüme hisse senedine fiyat/kazanç gibi değerleme rasyoları yüksek oluyor. Çünkü burada odak noktası kârının kaç katı kadar fiyata sahip olduğu değil. Şirketin ne kadar büyüyeceği… Bu da aynı inanç ve güven mekanizmasıyla hisse fiyatlarının hızlı yükselmesinin de önünü açıyor. Tesla en çarpıcı global büyüme hisselerinden birine örnek. Fiyat/kazanç oranı 2020 yılında 1444 seviyesinde olan Tesla’nın F/K’sı S&P 500 ve NASDAQ ortalama F/K’sının 36 katıydı. Global hisse fiyatlarında Fed etkisiyle yaşanan düşüşün ardından Tesla F/K’sı 107.94’e düştü. Fakat halen S&P 500 ortalamasının 18 katı F/K’ya sahip. Netflix, Apple, Amazon, Block, Paypal, Square gibi hisseler de diğer global büyüme hisselerine örnek. Diğer yandan da bu özelliği (inanç ve güvenle yükseliş) aslında bu türden hisse yatırımcıları için bir handikap da aynı zamanda. Çünkü güvenin bozulması, beklenen performansa uzun süre ulaşılamaması, bu hisse senetleri için zincirin tamamen tersine işlemesine de neden olabilir. Bu nedenle büyüme hisseleri yüksekten düşen daha çok zarar görür felsefesiyle daha riskli hisseler olduğu da kabul edilir.
Global finansal piyasalar jargonunda büyüme hisselerinin ortak özellikleri yepyeni ve hızlı büyüyen piyasalarda faaliyet gösteren, dolayısıyla hem bu sektörlerin büyüme hızından faydalanarak hem de faaliyet gösterdiği sektörden daha hızlı büyüme performansıyla liderliğe doğru yolculuk yapan şirketleri görürüz. Fakat Türkiye’deki örnek büyüme hisseleri, daha çok geleneksel bazı sektörlerde faaliyet gösteriyor. Elbette son dönemde ilk tanıma uyan, yeni ortaya çıkmış bazı örnekleri görmüyor da değiliz. Örneğin yenilenebilir enerji, mikro mobilite, elektrikli araçlar, yeni enerji depolama teknolojileri, genetik araştırmalarda yatırımları olan şirketler buna örnek gösterilebilir.
Bu tarz içeriklerin tümüne ulaşmak için Parafesör'ü ziyaret ediniz.
Tüm ekonomi haberlerine buradan ulaşabilirsiniz.
