Borsadaki Sert Satışlar Piyasayı Alt Üst Etti!

Rekor tazeleyen Borsa İstanbul’da yaşanan satış dalgasının getirdiği çöküş tartışmalara neden oldu.

Tarihi zirvesinden yüzde 15 düşen BIST 100 endeksi 565 puanlık kayıpla 3.150 puan seviyesini test etti. Son bir haftadır yaşanan sert düşüş paniğe ve manipülasyon iddialarına sebep olurken, pazartesi akşamı regülatörler ve aracı kurumlar  krizi aşmak için olağanüstü toplantı yaptı.

Teminat Sorunu Büyütüyor

Bloomberg'e konuşan bir kaynağa göre, öncelikle likiditede bir çözüm bekleneceğini ve gerekmesi halinde en az müdahaleyle tedbir alınacağını belirtti. Tahta kapatmanın gündemde olmadığını dile getiren yetkili, aracı kurumlara ilişkin sistematik bir riskin de olmadığını ifade etti.

Kaynak, ancak bazı kurum patronlarının bu süreçte zarar etmesinin olağan olduğunu da dile getirdi. 

Farklı bir habere göre 5 Temmuz-13 Eylül tarihleri arasında yüzde 170 yükselen XBANK endeksi bir haftada yüzde 30 geriledi. Bazı analistler aracı kurumların teminat tamamlama yükümlülüklerinin arka arkaya üç gün boyunca günlük 1.5 milyar lirayı aştığını, aracı kurumların takası tamamlayamadığını belirtti. Yaşanan teminat sorunları piyasada sıkışıklık yaratırken, geçtiğimiz gün öğleden sonra Takasbank, VİOP’ta bankaların dayanak varlıkları için işlem teminatı hesaplamalarında kullanılan risk parametrelerinin piyasa koşullarını dikkate alarak güncellendiğini açıkladı. Analistlere göre teminat limitlerinde yapılacak bu değişiklik oluşan sıkışıklığa kısa vadeli çözüm olabilir. Fakat hisse senedi piyasaları geçici olarak sakinleşse de düzelmesi zaman alacak.

Borsa İstanbul, bugünden itibaren TSKB hissesindeki açığa satış, kredili işlem yasağını kaldırdığını açıkladı.  Düzenlemenin verdiği etkiyle beraber BİST günü yüzde 2.44 yükselişle 3.277 puanla kapattı.

Yatırımcının Zararı Büyüdü

Borsa analisti Berrin Önder, piyasalarda özelikle negatif faizin yatırımcıları riskli arayışlara ittiğini vurgulayarak şunları söyledi:

“Banka hisse senetlerinde başlayan hareket büyük bir merak uyandırdı ve kamu kaynaklı olduğu düşünüldü. Ve diğer hisselere de yayıldı. Ancak piyasalar birçok etkeni barındırır. Ve kontrol edebilmek çok zordur. Spekülatif hareketler de her zaman zarara yol açar. Gelinen noktada piyasa kilitlendi ve aracı kurumlar ve gerçek yatırımcılar dahi zarar gördü”

Ponzi Sistemine Benzer Hareketler

Noorcm Menkul Değerler Araştırma Birim Müdürü Arzu Toktay konu hakkında,“Tabii son süreçte hisse senedi piyasasına giren paranın sağlıklı bir şekilde oluşmuş bir para olmaması ve daha çok kredili işlemlerle Vadeli İşlemler Piyasası ve spot piyasa arasında oluşan bir saadet zinciri denebilecek bir işleyiş ile gerçekleştirilmiş olması şu günlerde yaşadığımız sert satışların sebebi olarak görünüyor” değerlendirmesini yaptı.

Neler Yaşandı?

Piyasalarda negatif faiz yatırımcıları riskli arayışlara iterken, Faiz dışında tek seçenek olarak borsa kaldı. Bu durumu dillendiren Hazine ve Maliye Bakanı Nuret­tin Nebati, vatandaşın borsaya yatırım yaparak kazanacağına dair açıklama yapmıştı.

Borsanın büyük oyuncuları kendi kendini döndüren bir model kurdu.Bu sistemi kurarken başta Varlık Fonu olmak üzere devletten destek aldıkları da iddia edildi. Sektör olarak da bankacılık seçildi.

Piyasadaki büyük oyuncuların en büyük desteği bu sistem ile hisselerin piyasada alınıp satılan kısmını ele geçirmiş olmalarıydı. Özetle yükselen hisseler karşısında satıcı pozisyonunda kimse kalmamıştı. Hisse fiyatı artıkça VİOP'tan elde edilen teminat fazlası ile el atılan hisselerde tavanlar devam ettiriliyordu.

Sermaye Piyasası Kurulu'nun tüm bu olanlar karşısında seyirci kalması büyük tepkiye neden olurken, bazı hisselerde yüzde 2-3 yükselişlerde şirketten açıklama isteyen SPK bu hareketler yaşanırken bankalardan herhangi bir bilgi talep etmedi.

Bu tarz içeriklerin tümüne ulaşmak için Parafesör'ü ziyaret ediniz.

   Tüm ekonomi haberlerine buradan ulaşabilirsiniz.