Borsa İstanbul'da son bir ayda yaşanan rekor yükseliş sonrası yabancı yatırımcıların ne kadar etkin olduğu ve hisseleri yukarı çekmek adına bir balon mu oluşuyor? Soruları merak edilmekte...
Borsa İstanbul'da Ağustos ayında başlayan rallide özellikle bankacılı hisseleri ön plana çıktı. Ancak bu kadar hızlı bir atağı en eski borsa yatırımcıları bile anlayabilmiş değil.
Yaşanan sert yükselişe ilişkin yabancı yatırımcıların girişiyle alakalı bir kanı oluşmuş durumda. Ancak bu yabancı yatırımcıların gerçekten yabancı yatırımcı mı yoksa yabancı yatırımcı görünümlü transferler ile bir balon oluşturma çabası mı?
Bu konuyla ilgili birkaç hafta daha durumu takip etmek gerektiğiyle ilgili Barış Erkaya yorum yaptı. Erkaya yazısında, "yabancı yatırımcıların geçmiş bilanço dönemlerinde de ufak girişlerle hisseleri hızla yukarı çekerek daha güçlü bir satışla büyük vurgunlar yapabildiğinin altını çizmiştim. O günden bu yana yaşananlar oldukça çarpıcı." dedi.
Temmuz ayının sonundan itibaren bankacılık hisselerinde yaşanan ralli aşırı dikkat çekici durumda. Bankalar dolar bazında bile yüzde 100 prim yapmış durumda.
Barış Erkaya, Dünya gazetesindeki yazısında bu konuda şu ifadeleri kullandı:
"Bankacılık hisselerinde Temmuz sonundan bu yana dolar bazında yaşanan (yabancı alımı kılıklı) yükseliş yüzde 100’ü geçti. Neden yabancı alımı kılıklı diyoruz? Çünkü geçmiş tecrübeler gösteriyor ki, gerçek yabancı yatırımcılar borsaya giriş yaptığında daha ucuza mal alabilmek amacıyla daha sinsi ve derinden işlemlerle bu alımlarını gerçekleştiriyorlar. Bu sıralar gördüğümüz gibi sadece banka hisselerine tavana kadar alım emri girerek değil. Borsa İstanbul’un toplam piyasa değeri içerisinde bankacılık hisselerinin ağırlığı Temmuz sonunda yüzde 9.83 iken bu ağırlık yüzde 16’ya dayanmış durumda. Öte yandan bu pay artışına iştirak edebilen yegane endeksler ulaştırma, iletişim ve finansal kiralama endeksleri oldu. Diğer tüm endeksler ise pay kaybetti. Yani borsada genele yayılmış bir yükselişten bahsetmek imkansız. Ama bakarsanız borsadaki işlem hacmi aynı dönemde 4 katına kadar ulaşmış görünüyor. İşte burası çok ama çok kritik. Borsada aslında neler olduğu konusunda bize bazı ipuçları veriyordu. Derken zaten neler olduğunu VİOP’ta net bir şekilde görmüş olduk." dedi.
Borsada yaşanan bu hareketlerde büyük bir oyun mu var yoksa şirket hisseleri gerçek değerlerine doğru hareket mi yaşıyor? Ancak küresel piyasalarda yaşananlar ve enflasyon-faiz sarmalına baktığımızda bu hareketlerin sağlıklı olduğunu söylemek güç.
Barış Erkaya'da şöyle benzetme de ve açıklamalarda bulundu:
"Hollywood yapımı bir film vardı. Yatırım piyasalarına ilişkin sinema filmlerine merakı olanlar muhakkak izlemiştir: Margin Call. Türkçe ismi ise ‘Oyunun Sonu’ olarak konulmuştu. Lehman krizinin başlarında Wall Street’in dev aracı kurumlarında oynanan oyunları ve dev aracı kurumların teminat açıkları nedeniyle batışını anlatan oldukça da başarılı bir filmdi. Margin Call ne demek? Yatırımcıların Vİ- OP’ta kaldıraçlı işlem yapabilmek için verdikleri teminatların özellikle ters pozisyonda yakalanmışlarsa yetersiz kalması sonrası aracı kurumlar bu yatırımcılara açık teminatın tamamlanması çağrısında bulunur. Peki bu teminat nasıl yetersiz kalır? Son pozisyonlardaki zararlarla başlangıçta verilen teminatın altına düştüğünde. Eğer bu teminat tamamlanmazsa pozisyon likide edilir ve tam tabiriyle yatırımcı o pozisyonda batmış sayılır." diyerek yatırımcılara uyarılarda da bulunmuş oldu.
Borsa İstanbul'da hisse alan yatırımcıların yanı sıra VİOP'ta kaldıraçlı olarak işlemler yapan yatırımcılarda bu dönemde hareketli günler yaşamakta. Çünkü Borsa İstanbul'da düşüş yani kaldıraçlı olarak shortlayan yatırımcıların da çok büyük zarar hatta battığı bir dönem yaşandı. Ayrıca bu oyun sonrası çok büyük bir servet transferi yaşandığı da aşikar.
Barış Erkaya'da yazısında:
"Bir ara VİOP’ta margin call miktarının 1 milyar TL’ye ulaştığını gördük. İşte en tehlikeli dönem. Bunun çok daha acımasız versiyonlarını son ayı piyasasında kripto paralarda da görmüştük. Ki böyle oyunların devamında sadece shortçular değil longçuların da avlanabildiği seanslar yaşanma olasılığı bulunuyor. Çünkü bu serveti transfer edenlerin dönüp diğer kesimi de avlama potansiyeli yüksek. Ayrıca banka hisselerindeki hızlı değer artışlarının sert realizasyonları da olasılık dahilinde. Bu nedenle bugünlerde uzmanlar piyasanın çok daha yakından takip edilmesi ve agresif pozisyon değişikliklerine gidilmemesi uyarısında bulunuyor. Ayrıca bireysel yatırımcılar aylardır anlattığımız gibi, borsada neden banka kredisiyle kaldıraçlı işlemlerin asla yapılmaması gerektiği konusunda da hızlandırılmış bir kurs görmüş oldu." diyerek önemli konulara dikkat çekmiş oldu.
Bu analizler ve açıklamalar, borsa yatırımcılarının önümüzdeki günlerde daha temkinli işlemler yapmasının sağlıklı olacağını göstermekte.
Bu tarz içeriklerin tümüne ulaşmak için Parafesör'ü ziyaret ediniz.
Tüm ekonomi haberlerine buradan ulaşabilirsiniz.