Borsa İstanbul pozitif ayrışmaya devam ediyor

2022'ye girerken, üstün performans gösteren MSCI Türkiye Endeksi, bu sabah (10:00) itibarıyla %6 getiri sağladı. Bu dönemde MSCI Gelişmekte Olan Ülkeler Endeksi %9, MSCI Dünya Endeksi ve MSCI AC Asya Pasifik Endeksi %8 kaybetti. Yılın başından bu yana en iyi performans gösteren endeks olan MSCI Gelişen Piyasalar Latin Amerika Endeksi'nde yüzde 15'e varan oranlarda geri döndü.

Borsa İstanbul özelinde, cazip değerlemelerde artan indirimler, şirketin bilanço döneminde beklenenden daha iyi gelen kârlılığı, hisse geri alım programları, emtia üreten şirketler, tarihi düşük kurlar ve negatif reel faiz ortamı piyasa performansını belirleyen ana unsurlardır.

Öte yandan, risk iştahını bozan faktörler arasında; Rusya ve Ukrayna'daki gergin jeopolitik durumdan etkilenen, emtia fiyatlarındaki sürekli yükseliş, ülkenin kredi notunun düşürülmesi, küresel risk iştahının zayıf olması, yabancı sermaye çıkışının devam etmesi risk iştahını bozan unsurlar arasında yer alıyor. sermaye, döviz rezervlerindeki artış ve diğer faktörler, merkez bankasının sıkı para politikası enflasyonist ortamı vurgulamaktadır.

2022'de, sıcak gelişmenin piyasa oynaklığı üzerinde büyük bir etkisi olduğu zaman, yerel piyasanın eğilimi ılımlıdır. Öyle ki BİST 100, yılbaşından bu yana yatırımcılarına  TL ve %3 dolar getiri teklif etti.

Hacim olarak ise yıl başından bu yana ortalama 30 milyar liralık işlem gören endeks, geçen yılki ortalama 22 milyar lirayı aştı. Sektör performansı açısından özellikle ulaşımın TL getirisi 0'un üzerindedir. Ancak Borsa İstanbul'un mevcut performansı yatırımcılara aynı hissi vermiyor.

BİST 100'de yılbaşından bu yana TL cinsinden 33 şirket bulunurken sadece 33'ü BİST 100'den daha yüksek getiri elde etti. 2022 yılında TL'nin ABD doları karşısındaki değeri  civarındayken, getiri olarak BİST 100'deki şirket sayısı sadece 36'dır. 

Yabancı hissedarlık azaldı

 İstanbul Menkul Kıymetler Borsası'nın son yıllarda küresel piyasa gelişmelerine duyarlılığının azalmasının en önemli nedenlerinden biri yabancı sahipliğindeki azalmadır.

Endekste tarihsel olarak yabancı sahiplik oranı ` iken, özellikle 2019 sonrasında başlayan hızlı yabancı sermaye çıkışı ile bugün gelinen seviye 7,6'ya yükseldi. 2018'den bu yana net dış çıkışlar 9 milyar dolara ulaşırken, yabancı stoklar 19 milyar doların altına düştü.

17 Mart 2021'den 17 Mart 2022'ye kadar BİST30 şirketlerinden 24 şirket yurt dışı tasfiyesinde azalırken, sadece 6 şirket yurt dışı tasfiye oranını artırdı.

Yabancı takası en fazla alan şirket; yüzde 65’ten yüzde 32’ye  düşen Arçelik oldu. Ayrıca Garanti Bankası, Tofaş ve Ford Otosan’da en fazla yabancı çıkışı olan BIST 30 şirketleri arasında.

2022 senesinde BIST30’da 24 şirkette yabancı çıkışı yaşanırken; endekse en fazla katkısı bulunan 5 şirketin (Ereğli, Bim, Tüpraş, Türk Hava Yolları, Koç Holding) her birinde yabancı takas oranı geriledi. Türk Hava Yolları’nın 2022 yılının başından yüzde 38 civarında olan yabancı takas oranı bugün yüzde 31’e çekildi.

BIST100 endeksi yılbaşından bu zamana kadar  283 puan yükselirken, bu dönemde yaklaşık olarak yüzde 30’a yakın yükselen Ereğli’nin katkısı 50 puanın üzerinde gerçekleşti.

Endekse en fazla puan bazlı katkı veren Ereğli, Bim, Tüpraş, Türk Hava Yolları ve Koç Holding’in payı yüzde 48 seviyesinde oluştu. Bu beş şirketin yılbaşından bu zamana kadar endeksi katkısı 140 puan civarında gerçekleşti.