USD
34.4642 EUR
35.9849 GBP
43.1554 GRAM ALTIN
0.00 BIST100
3000 
Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksinde ralli bu hafta da devam etti. BIST haftalık bazda yüzde 5'in üzerinde getiri sağladı. Peki bu rekorlara rağmen hisseler hala ucuz mu?
Borsa İstanbul'da bilanço dönemi sonunu gelinmesiyle birlikte beklenen kâr satışları gerçekleşmedi. BIST 100 endeksi genel olarak bilanço dönemlerinin sonunda yaşanan düşüşlerin aksine rekor tazelemeye devam ediyor. Endeks, Kasım ayının ilk haftasını yüzde 8'in üzerinde yükselişle tamamlamıştı. Borsa İstanbul'da bu hafta yaşanan yükseliş yüzde 5'in üzerinde oldu. Peki, BIST endeksindeki rekorlar sonrası hisseler hala ucuz mu? Hisseler ucuz ise bunun sebebi nedir? Birlikte bakalım...
Yatırım araçları arasında özellikle Ağustos ayının başından itibaren Borsa İstanbul'da başlayan yükseliş trendi sürmekte. Bunun sebepleri arasında sadece yaşanan yüksek enflasyon sebebiyle hisselerin değerinin ucuz kalması yok. Altın ve dolar yatırımcılarının 2022 Haziran ayından itibaren enflasyon karşısında getiri elde edememesi de eklenmeli. Enlasyonun her ay yeni rekor kırması ile sabit getirili yatırım araçlarına yatırım yapmanın da imkansız kılınması hisse senetlerine yönelimi hızlandırdı.
Borsada işlem göre şirketlerin bilançoları bu dönemde beklentiler dahilinde veya üzerinde geldi. Yaşanan yüksek enflasyon ortamını da eklediğimizde şirketlerin mali tabloları hisselerin yükseliş hızından daha hızlı artıyor! Yani bunun anlamı Borsa İstanbul rekor kırmaya devam ederken hisseler daha da ucuz kalıyor. Zaten enflasyon farkını düştüğümüzde borsada işlem gören hisselerin belli bir bölümü aslında reel olarak bir getiri sağlamış değil...
Peki, ''borsa yükseldikçe nasıl ucuz kalabiliyor?, ''hisseler hala ne kadar ucuz?'', ''hisseler daha ne kadar yükselebilir?'', ''borsa nereye kadar çıkar?'' gibi merak edilen soruların yanıtlarını birlikte arayalım. Bakalım borsa teknik bazlı bakıldığında da ucuz kalıyor mu? İşte yanıtı...
2022 yılının 3. çeyrek bilanço dönemini geride bırakmış bulunuyoruz. Açıklanan bilançolara bakıldığında net kâr patlamaları, rekor artışlar... Peki bu hesaplamaların ne kadarı enflasyon muhasebesi uygulanarak yapılıyor? Enflasyonun kar olarak yansıtılması bir ilizyon olabilir mi? İşte bu duruma dikkatli bakmak gerekiyor! Çünkü TÜİK verilerini baz aldığımızda yüzde 83,5'lik yasal olarak açıklanmış bir enflasyon var. Yani bir şirketin değeri yıllık yüzde 83,5 oranında TL bazlı bir değer kazanırsa bu aslında enflasyon ilizyon sayılabilir. Şirketin aslında dolar bazında ne durumda olduğunun karşılaştırılmalı. Şirketin mevcut döviz bazlı borç yükümlülüklerinin ne olduğu incelenmeli. Buna bakarak şirketin hisselerinin ve değerinin ucuz olup olmadığı net şekilde ortaya çıkmata.
Enflasyonist bir ortamda şirketlerin dolayısıyla satış gelirleri (ciro) patlıyor, daha sonra kâr artışları yaşanıyor. Teknik olarak bakıldığında değerleme rasyoları arasından fiyat/kazanç (F/K) oranı, piyasa değeri/defter değeri (PD/DD) gibi rasyolar bunu net şekilde ortaya koymakta. Bu hesaplama yöntemlerinin üst tarafı hisse fiyatını, alt tarafı da mali tablo verilerini göstererek bir değerleme oranı çıkarır. Bu hesaplamalar sonucu vardığımız nokta borsa hala çok ucuz! Hatta Nisan ayında hisseler şu anki değerinden daha pahalı kalıyordu. Bu sene özellikle her bilanço döneminde hisseler gittikçe daha ucuz hale gelmeye başladı.
Nisan ayında 7.98 fiyat/kazanç (F/K) oranına sahip olan BIST 100 endeksi, şu anki bilanço döneminden sonra 6.30 fiyat/kazanç (F/K) oranına gerilemiş durumda. Bu oran her açıklanan bilanço döneminde değişim göstermekte. Açıklanan kâr oranları baz alındığında BIST 100 endeksi konsolide piyasa değeri ve konsolide kârının yaklaşık 8 kat (7.98) üzerinde işlem görmekteydi. Bu verilere bakıldığında dünyanın en ucuz borsalarından birine sahip olduğumuzu söylemek mümkün. Önceden ortaya çıkan fiyat/kazanç oranı bile ucuzken şu an gelinin seviyedeki fiyat kazanç oranı hisselerin aslında ne kadar daha ucuz olduğunu tekrar gösteriyor.
Peki BIST endeksi ne kadar yükselirse 2022 Nisan ayındaki 7.98 olan F/K oranına tekrar ulaşır? Hemen bakalım...
Tüm hesaplamaları yukarıda anlattımız şekilde BIST 100 endeksine yansıttığımızda, 4.455 puan ile haftayı tamamlayan endeksin yüzde 20'nin üzerinde bir değer artışı yaşaması gerekiyor. Bu yükseliş sadece F/K oranlarının eşitlenmesi için gereken yükseliştir. Yani hisselerin F/K oranları BIST 100 endeksi 5.500 puana gelirse 6-7 ay önceki seviyesine dönecek.
Piyasa uzmanları arasında bu konuda farklı fikirler ortaya çıkmakta. Bazı uzmanlar borsanın 7.000 seviyelerine kadar tırmanabileceğini düşünüyor. Diğer bir bakış ise borsada 5.000 puan seviyelerinde satış yaşanabileceği yönünde. Bu seviye bir nevi piskolojik direnç olarakta kabul edilmişe benziyor. Fakat burada hatırlatmak gerekir; Daha bir bilanço dönemi daha yaşanacak ve o zaman beklenen kâr satışlarının gelmesi halinde endeks sert hareketler yaşayabilir. O yüzden 2022 yılının son bilanço dönemi BIST 100 endeksindeki hareketlerin kırılma noktası olabilir. Ancak yaptığımız hesaplamalara bakıldığında kağıt üzerinde Borsa İstanbul'un 5.500 puanı görmesi normal bir seviye diyebiliriz.
