Bakır 11bin doları geçebilir

Dünya fosil yakıtlardan temiz enerji teknolojilerine doğru ilerleyen bir yol üzerinde gidiyor. Bu teknolojileri inşa etmek mineral yoğun bir süreç ve tüm metallerde en yüksek ısıl ve elektriksel iletkenliğe sahip olanlardan bakıra talebinin hızla büyümesi sağlanmakta. Yenilenebilir enerjide elektrik ile ilgili tüm altyapının oluşması için gerekli olan bakır fiyatlarının orta vadede 11 bin doların üzerine doğru hareket etmesi beklenmekte.

Ekonomik faaliyetlerde yaşanan iyileşmeyi hemen yansıtmış olan bakır, 6 haftanın en düşük seviyesinden toparlamış durumda. Bakır vadeli işlemleri Comex’de 4.5 dolara çıkarken, Londra’da 3 ay vadeli bakırın tonu geçen haftayı 9.785 dolardan kapattı. Doların hız kesmesi ve Avrupa'da imalatın güçlenmesi bakır fiyatlarının son haftaların en yüksek seviyesinde kalmasına yardımcı olmakta. Analistler, orta vadede bakırın mayısta gördüğü rekor fiyatlara geri dönebileceğini düşünmekteler.

Ekonomist ve emtia uzmanı Patricia Mohr, bakırın orta vadede süper döngüye girebileceğini savunmakta. Mohr, Vancouver'da gerçekleşen AME konferansında yapmış olduğu açıklamada, bakırın orta vadede pound başına 5 doların üzerine çıkmasını beklendiğini ifade etti. Bu da ton fiyatın 11 bin doları aşabileceği demek olmakta.

Ekonomistin yapmış olduğu açıklamada, “COVID-19 pandemisinin başlamasından bu yana emtia fiyatlarının çoğu yükseldi. Enerji geçişinde kritik olan ve dünyanın net sıfır karbon emisyon hedefl erine ulaşmasını sağlamak için gereken metal paketine olan talep her zaman bu metallerin üretim görünümüyle uyumlu değil. Bu aynı zamanda bakır için de geçerli” ifadeleri yer almakta.

Konvansiyonel hareket etmiyor

2021 senesinin en iyi performans göstermiş olan metalleri Çin'in neodim oksidi, Batı Avustralya'daki lityum spot konsantreleri, Çin'de bulunan iç pazardaki nikel sülfat ve LME bakırdan oluştu. Bakır fiyat performansı üstte sayılmış olan diğer metaller kadar çarpıcı olmamasıyla beraber, kritik bir metal olması sebebiyle bakır talebinin artması, fiyatların yükseliş potansiyelini yükseltiyor ve bakır fiyatının konvansiyonel olmayan hareketlerde bulunmasını tetikliyor.

Mohr'a göre, Çin'deki endüstriyel faaliyetlerin 6 ay boyunca yaklaşık %3'e düştüğü ortamda normal şartlarda bakırın düşmüş olması gerekmekteydi. Ekonomist konu üzerine “Tipik olarak bu şartlarda pound başına 2.50 dolar (yaklaşık 5.500 dolar/ton) görmemiz gerekirdi fakat bunun yerine 4 doların üzerindeki bakır fiyatlarıyla karşı karşıyayız. Bunun temel nedeni piyasada alıma ve fiyatların yükselmesine yol açan yeni talebin ortaya çıkması” ifadelerine yer verdi.

Temiz enerjiye geçişte kritik bir metal

Bakır, ağırlıklı olarak inşaat sektöründe, elektronik cihazlarda, motorlarda ve TV, radyo gibi elektronik tüketim mallarında kullanıldı fakat son 20 sene içerisinde sürdürülebilir enerji yatırımlarında bir patlama yaşanmakta ve temiz enerjiye geçiş konusunda bakır çok kritik bir metal.

%90'ı 2050'ye kadar tükenebilir

“Temiz” enerji teknolojilerindeki talep bakırın hızla tükenmesine sebebiyet verebilir. Bilinen tüm bakır rezervlerinin %90'ından fazlasının bu yüzyılda tükeneceği tahminleri yapılmakta. ABD Jeoloji Araştırmaları’na göre, küresel bakır rezervlerinin 2.1 milyar ton olduğu öngörülmekte. Bakır kaynakları dünya genelinde 12 ülkeye dağılmış halde ve en büyük pay %39 ile Latin Amerika'da. Şili %23, Peru %10 ve Meksika %6 oranında bakır kaynağına sahip. Mevcut bakır madenciliğinden bahsedildiğinde, Şili ve Peru birlikte küresel pazarlara %39 tedarik sağlamaktayken onu %8 ile Çin izlemekte. Latin Amerika bu sebeple bir bakıma küresel bir bakır süper gücü. Bu ülkelerdeki siyasi karmaşa üretimin ve yeni kaynaklar bulunmasına yönelik yatırımların önünde önemli bir engel olarak gösterilmekte.