Ham ayçiçeği yağı fiyatlarında yüzde 30'luk bir düşüş yaşandı, bu düşüşün market raf fiyatlarına da yansıması bekleniyor.
Pandeminin etkisi ve bu etkiye ek Rusya’nın Ukrayna’yı işgali ile yükselişe geçen ham ayçiçek yağının fiyatları düşüş eğiliminde.
Pandeminin ilanı ile küresel piyasada tonajı 800 dolar seviyelerinden 2150 dolara artış gösteren ham ayçiçek yağı fiyatları son birkaç haftada önemli düşüş yaşıyor. 2150 dolar seviyelerinden 1500 dolar seviyelerine kadar gerileyen ham ayçiçeği yağı’ nda değer kaybı 30 olurken düşen fiyatların raflara da yansıması öngörülüyor. 5 lt. fiyatı 180-200 TL aralığında satışı devam eden ayçiçek yağında 155-160 TL aralığı bekleniyor.
Ham ayçiçeğine taleplerin azaldığını belirten Kadooğlu Yağ Sanayi İthalat Müdürü Muzaffer Yıldırım, palm yağı üretiminde pandemi etkisinin azalması ve Fed tarafından gelen faiz artırımı politikası ayrıca Ukrayna’dan sevkiyatların başlaması fiyatların düşmesine neden oldu.
Ukrayna Savaş Koşullarına Rağmen İhracat ve İşleme Kapasitesini Artırdı
Düşüşün sadece ha ayçiçek yağında yaşanmadığını da ayrıca belirten Yıldırım, “Palm yağı ve soya yağında da düşüşler var. Palm yağının tonu 500 dolar düşerek 1800 dolardan 1300 dolara geriledi. Yine soya yağının da fiyatı aynı oranda düştü. Ayçiçek yağında ise Ukrayna’daki savaş bölgesi dışında risk taşımayan batı tarafında üretim kapasiteleri artmaya başladı. Romanya sınırında yer alan Reni ve İzmail nehir limanlarından 6 bin tonluk küçük gemilerle ham yağ ve çekirdek ihracatının artırılması, yüksek ayçiçek yağının fiyatını geri çekilmesine neden oldu. Ukrayna’dan küçük gemiler lokasyon olarak sadece Türkiye’ye işlem yapabiliyor. Eskiden Hindistan, Çin’e ve AB ülkelerine büyük gemilerle yapılan sevkiyat, söz konusu limanlardan küçük gemiler sadece Türkiye’ye girebiliyor ve burada piyasayı ciddi manada düşürmüş durumda. Fiyatlarda son 1,5 aydır kademeli olarak düşüş yaşanıyor. Savaştan önce Ukrayna’dan mal temin etmek için Rusya’ya göre yaklaşık 20 dolar fiyatı daha yüksekti. Savaştan sonra ise Ukrayna malı 100 ile 150 dolar Rusya’dan daha ucuz oldu” şeklinde konuştu.
Yurt dışındaki talep eksikliği nedeniyle fiyatlar daha da düşüyor diyen Yıldırım, yurt içinde hasadın temmuz ayı ortalarında başlayacak olması piyasada kilitlenme oluşturuyor dedi.
İhracatta önemli bir talepsizlik mevcut
Türkiye, ayçiçek yağı ihracatına 45 günlük yasak getirdi fakat buna rağmen pazarda büyük bir kayıp yaşanmadı diyen Yıldırım, önemli ihracat pazarı olan Ortadoğu’ da önemli bir talep eksikliği bulunuyor konuşmasının devamında:
“Hepimiz terste kaldık. Bir günde yağ fiyatı 150 dolar düştü. Şimdi bu bağlantılar geliyor ve firmaların hepsi ihracatçı. Şu an piyasa ciddi manada zararına satışlar var. Piyasa gıdım gıdım gidiyor ve herkes ihtiyacı kadar alıyor. İç piyasada da çok ciddi bir tıkanıklık var. Türkiye iç piyasasında uluslararası ayçiçek yağının en yüksek çıktığı fiyatlara hiçbir zaman rafl arda ulaşılamadı. Türkiye’de raf fiyatların geriden geldiği için o yüksek fiyatlar yansımadı. Ancak direk indirimlerin yansıdı” ifadelerinde bulundu.
Yurt içinde yüzde 15 oranında gerileme bekleniyor
Solventum Yönetim Kurulu Başkanı Onat Angı, “İç piyasa şu an durgun ve yansımayan fiyatlarla beraber bir düşüş bekleniyor. Yeni fiyatlarla 5 litrelik ayçiçek yağının fiyatı 155 ile 160 lira gibi bir seviyelerde olması bekleniyor. KDV dahil yüzde 20’ye yakın düşüş olması söz konusu. Yeni hasat da fiyat düşüşünde etkili olacak. Türkiye’nin yağ ihracatını yasaklaması ile sektör bir durgunluk yaşadı. İhracat kapısının tekrar açılmasıyla sektör için hareketli geçti. İlk etapta alınan siparişleri yetiştirilmesi konusunda yoğun geçti ama son dönemde yeni siparişlerde yavaşlama yaşanıyor. Yeni siparişlerin azalması sektörü zorluyor” şeklinde konuştu.
Diğer gündem haberlerine buradan erişebilirsiniz.