Avrupa’nın Utanç Dolu Tarihi: İnsanat Bahçeleri

Tarihin eski zamanlarında kralların hayvanat koleksiyonu yapmak için hayvanat bahçeleri bulunur. Bunlar insanların dikkatini çok çeker. Bu hayvanat bahçelerinda çoğunlukla yabani hayvanlar bulunur. Hayvanat bahçelerinin amacı da insanlara bilmedikleri hayvanları tanıtmak ve doğadaki gibi hayvan türü yetiştirmektir.

Hayvanların özgürlüklerinin kısıtlanması ve olumsuz yaşam koşulları da düşünülünce bu durum halkı rahatsız eder. Bu yüzden günümüzde de bazı toplumlar hayvanat bahçelerini hayvanların hapis hayatı yaşatmak için olduğunu düşünüyor.

 

Yakın geçmişte  Avrupa’da Afrikalılar, Uzak Doğulular, Eskimolar gibi batılı olmayan kesimi bahçelere ve kafeslere kapatırlar. Sanki bir hayvanmış gibi muamele ederek ziyaretlere açılır. Günümüzde kendince medeniyet dersi veren Avrupa’nın geçmişteki en utanılacak sırrı; “Human Zoo” yani “İnsan Hayvanat Bahçesi” ya da “İnsanat Bahçeleri” olarak adlandırdıkları insanlık dışı uygulamaları vardır.

Bu iğrenç durum 58 yıl önce Avrupa’da sergilenir. Yaptıkları bu durumun amacı; halkı eğlendirmek ve beyaz insanlarla kıyas yapıldığında diğer toplumun ilkel kaldığını oradaki halka göstermektir. Avrupa’nın önemli şehirlerinden olan Paris, Antwerp, Hambung, Londra, Barcelona, New York, Milan, ve Varşova gibi yerler Avrupa halkından yoğun ilgi görürler.

 

İnsan hayvanat bahçeleri; Alman Carl Hagenbeck tarafından 1874’du kurulur. Carl Hagenbeck, kurduğu bahçede egzotik hayvanların arasında insanların olmasını ister. Afrika’dan getirdikleri hayvanların arasında sergilerler. Bu durumdan sonra insan hayvanat bahçeleri başlamış olur. Avrupa’da çok ilgi gören bu bahçe Amerika’da da açılır. Bahçelerde çalışanların ücretleri çok fazla olduğundan gezici hayvanat bançeleri de kurulur. 

Bu durum kısa bir sürede tüm Avrupa’ya yayılır. Afrika’dan, Uzak Doğu’dan ve diğer sömürge ülkelerden kadınlar, erkekler ve çocuklar gemilerle taşınır. Sanki bir hayvan seçimi yapıyor gibi tek tek seçip kafeslere atılır. Yaptıkları tanıtım da “Vahşi İnsanlar”, “İlkiller”, “İnsana Benzeyenler”, “İnsaoğluna En Yakın Varlık” gibi isimlendirmeler kullanılır.

 

400 insanın hayvan gibi sergilendiği 1889 Paris Dünya Fuarı’nda 28 milyon insan izlemeye gelir. Marsilya’da 1906-1922 yılları arasında; Paris’te 1907-1931 yılları arasında kafeslerdeki çıplak ya da yarı çıplak insanları izlemeye gelirler.  1896’da Amerika’da kızılderili kabileden Siyular, Cincinnati Hayvanat Bahçesi’de sergilenir. Paris’te Eyfel Kulesi’nin altına 1931 de insan hayvanat bahçesi açılır. Bu bahçeyi 6 ayda toplam 34 milyon kişi ziyaret eder. “Canlı ara- geçiş formu” olarak sergilenen insanlar da Afrika yerlileri, Eskimolar, Aborjinler, Hintli ve kızılderili gibi farklı görünümdeki insanlardır. Bu hayvanat bahçesi “Fransa’nın medeniyet misyonunu gerçekleştirirken nelerle meşgul olduğunu keşfedin” yazar. Fuar alanının dışında yer alan tabelada da “Lütfen yiyecek vermeyin, önceden beslendiler” yazar.

Göğüsleri açık olarak sergilenen insanlar hakkında bilim adamları şu yorumu yapar:
“Haftalardır bunların üzerinde çalışıyoruz, bunların aklı aşırı derecede geri. Oldukça fazla saldırganlar ve herhangi bir hisleri yok. İnsana en yakın vahşi örneği denebilir”. Hayvanat bahçesinde sergilenen insanlar, Avrupa’da yayılan virüsten dolayı dayanamayıp ölürler. İnsanlık dışı uygulama daha da ileri gider ve Ota Benga ismindeki pigme, ABD’li misyoner Samuel Philips Verner tarafından 1904 yılında yakalanır. New York’daki hayvanat bahçesine birkaç goril, şempanze ve orangutanla birlikte “İnsanların eski ataları” şeklinde sergilenir.

 

Bu durum çok  tepki alınca tüm insanat bahçeleri kapatılır. Medenileştirmek adına Ota Benga’ya ingilizce öğretilir. Farkli türden uygulamalara da maruz kalır. Sonrasında bir işçi olarak fabrikada işe başlar. Fakat tüm bu yaşadıklarının etkisinden çıkamaz ve 20 Mart 1916’da kalbine ateş ederek hayatına son verir. 1958’de Brüsel’de yapılan insanat bahçesindeki serginin ardından bahçeler kapatılır, köleler de serbest bırakılır.

İnsan Hayvan Bahçelerini yasaklayan ilk kişi de Adolf Hitler’dir.

 

 

 

Bu gibi haberlerinin devamı için parafesor.net  sitemizi ziyaret edebilirsiniz. 

Benzer içerikler için buraya tıklayınız