10 ilde 57 organize sanayi bölgesinin depremlerde büyük zarar gördüğü ve bölgenin 20 milyar doların üzerindeki ihracatının etkilendiği sanayi işletmelerinde son durum ne?
Deprem sonrası etkilenen illerdeki sanayi bölgeleri Türkiye ekonomisi için büyük önem taşıyor. Gaziantep'teki Organize Sanayi Bölgesi, ülkenin en büyüğü olup, Kahramanmaraş ise iplik üretiminin yüzde 40'ını karşılıyor. Ayrıca, Adıyaman OSB'de aşı üretim merkezi yer alıyor ve bu bölgelerde toplam 4 bin 500 işletme ve yaklaşık 540 bin çalışan bulunuyor. Deprem bölgelerinin sanayi üretimindeki payı 2021 verilerine göre yüzde 11.3 ve kent nüfusunun yüzde 70-80'i bu bölgelerden geçimlerini sağlıyor. Ancak, deprem sonrası iş gücüne ulaşmakta zorlanan sanayi bölgesi çalışanları, göç endişesi taşıdıklarını ifade ediyor.
Adana Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Zeki Kıvanç, depremden ciddi şekilde zarar gören işletmelerin sayısının az olduğunu belirtiyor. Bölgedeki işletmelerin geçen yıl 20 milyar 136 milyon doların üzerinde ihracat gerçekleştirdiğine dikkat çeken Kıvanç, birçok iş yerinin üretime hazır olduğunu ve iş gücünün bu bölgelerde muhafaza edilmesi gerektiğini savunuyor.
Olağanüstü Hal (OHAL) kapsamında, işverenlerin ağır ya da orta hasarlı olduğunu belgelemeleri durumunda kısa çalışma ödeneğinden yararlanabilecekleri biliniyor. Bu konuda da görüşlerini paylaşan Kıvanç, işletmenin binasında hasar olmasa bile zarar gören işletmelerin kısa çalışma ödeneğinden yararlanabileceğini vurguluyor.
Malatya 2. Organize Sanayi Bölgesi Müdürü Vekili Mehmet Şimşek, depremden sonra 6-7 işletmenin ağır hasarlı, 10-12 işletmenin ise orta hasarlı olduğunu belirtiyor. Bölgenin ayağa kalkmasıyla şehrin de ayağa kalkacağını söyleyen Şimşek, Malatya'nın iş gücünün %60'ının göç ettiğine dikkat çekiyor. Makine ve tekstil fabrikalarının bölgede en yaygın sektörler olduğunu ifade eden Şimşek, 2 bin kişilik bir işletmenin sadece 150 çalışanının geri döndüğünü ancak bu işçilerin fabrikanın ısıtma masraflarını bile karşılayamayacak üretim yapamadıklarını açıklıyor. Şimşek, barınma sorununun hızlı bir şekilde çözülmesi gerektiğini vurguluyor.
Adıyaman Organize Sanayi Bölgesi beyaz yaka çalışanlarından Adem İçli, deprem sonrası bölgede az da olsa yıkılan işletmeler olduğunu söylüyor ve kayıpların net rakamlarına henüz ulaşılamadığını belirtiyor. İçli, "Enkaz altında kalan telefonlar var, idari binamızda da çatlaklar var, bölgemize ikinci gün elektrik verildi" diye ekliyor.
Adıyaman OSB, depremzedeler için sığınak olarak kullanılıyor ve 12 bin kişiye ev sahipliği yapıyor. Bölgede birçok çadır ve konteyner kent kuruldu. Bazı firmalar ise toparlanmalarının en az 6 ay sürebileceğini ifade ediyor.
Bakan Nebati, Adıyaman'da meydana gelen asrın en büyük deprem felaketiyle ilgili olarak kimseye kısa günün karı hesabı yapmayacaklarını ve gözlerinin yaşına bakmayacaklarını söyledi.