ABD Senatosu Dış İlişkiler Komisyonu başkanından, Türkiye'ye F-16 tehdidi...
ABD Senatosu Dış İlişkiler Komitesi Başkanı Robert Menendez, Ulusal Savunma Yetkilendirme Yasası’nda talep ettiği değişikliklerin kaldırmasının ardından Türkiye’ye F-16 satışına onay vermeyeceği tehdidinde bulundu.
Sosyal medya hesabından paylaştığı bir gönderide Demokrat Parti New Jersey Senatörü Menendez, “NDAA değişikliği, Doğu Akdeniz’deki ABD çıkarlarını ilerletmek için elimizdeki araçlardan yalnızca biri. Açık konuşayım: SFRC Başkanı olarak, Erdoğan bölgedeki saldırganlık kampanyasını durdurana kadar Türkiye için hiçbir F-16 tasarısını onaylamayacağım. Nokta” dedi.
Yapılan açıklama ile Menendez’in, ABD’deki Yunan lobisine moral vermeye çalıştığı yorumları geldi. Menendez yasa için istediği revizeler kabul edilmese bile, Türk F-16’larını modernize etmek için gelecek dönemde yapılacak herhangi bir sözleşmeye onay vermeyeceğini açıkça ifade ediyor. Fakat Menendez’in komisyonda bir veto yetkisi yok ve tasarının geçmesi için çoğunluk oyu yeterli oluyor.
8 Kasım’daki ABD Senatosu ara seçimlere kadar kapalı olmasına rağmen, tasarının geçmesini basitleştirmek için tartışmalara ve düzenlemelere erken başladı. 817 milyar dolarlık NDAA bütçesi için Suudi Arabistan’a silah satışı başta olmak üzere Senato’nun komite üyeleri pek çok konuda henüz uzlaşma sağlamış değil. Kesin metnin ara seçimlerden sonra Kongre’de yapılacak müzakerelerle bu yılın sonuna kadar oluşturulacağı aktarılıyor. Senato’nun Silahlı Hizmetler Komitesi Başkanı Jack Reed, “Her zaman bir sürtüşme olur ama bunu halledeceğiz” demişti.
Kongre’nin her sene kabul ettiği ve daha çok Çin ve Rusya’yı hedef alan yasa tasarısı, sadece Türkiye ve Yunanistan tarafından değil, Tayvan, Ukrayna ve hatta silah satıcısı diğer ülkeler tarafından da yakından takip ediliyor. NDAA yasası, ABD’nin kendi üreticilerinden satın alacağı gemi ve uçak gibi her türlü silahın yanı sıra dış ülkelere satış için jeopolitik konuların nasıl ele alınacağına dair birçok adımı belirliyor.
1961 yılından beri her yıl Kongre’de kabul edilen Amerikan savunma bütçesinin, Kongre’nin iki kanadı olan Senato ve Temsilciler Meclisi’nden geçmesi gerekiyor. ABD Başkanınsa beğenmediği bir tasarıyı veto etme hakkı bulunuyor.
MENENDEZ’in Türkiye’ye F-16 satışı için veto etme tehdidi, Yunanistan’da büyük yankı uyandırdı. Dışişleri Bakan Yardımcısı Miltiadis Varviçyotis, “Menendez’in veto hakkı var ve bu hakkını kullanmak niyetinde” derken, Buna karşılık, ABD’deki Yunan-Rum lobisinin önde gelen isimlerinden, Yunan-Amerikan Liderlik Konseyi (HALC) İcra Direktörü Endy Zemenidis, Kathimerini gazetesindeki demecinde, Menendez’in veto hakkı ile ilgili soru işareti yaratan ifadeler kullandı. Zemenidis şu ifadeleri kullandı:
“Menendez’in savunma içerikli herhangi bir anlaşma ile ilgili veto hakkı var. Senato ve Temsilciler Meclisi’nin başkan ile başkan yardımcılarının veto hakkı bulunuyor. Ancak ABD hükümeti, prosedürün dışına çıkabilir. Donald Trump öyle yapıyordu. Joe Biden ise daha en başından, Kongre’nin onayını alarak hareket edeceğini söylemişti. Yani Menendez’in vetosu, Senato’da her şeyin bittiği anlamına gelmiyor. Her şey, Kongre’nin görev süresi bitmeden (Ocak ayının ilk haftası) netlik kazanacak.”