ABD ile Çin Ticaret Anlaşmazlığını Uzaya Taşıdı!

ABD Ticaret Bakanlığı, Çin’in uzay ve havacılık teknolojisi alanında faaliyet gösteren 7 kurum ve şirketi, "ulusal güvenlik ve dış politika endişelerini" gerekçe göstererek ihracat kontrol listesine aldı. Karar Çin’in uzay programı için kritik seviyede önemli.

Çin'in uzay çalışmalarında araştırma ve geliştirme faaliyetlerinin temel yapısını oluşturan 3 kuruma bağlı araştırma enstitülerinin yanı sıra özel sermaye ile kurulan bir çip üreticisi ve uydu operatörünün bulunması dikkat çekti.

ABD Ticaret Bakanlığı’nın, 23 Ağustos'ta yaptığı açıklamasında, aralarında Çin Uzay ve Havacılık Bilim ve Teknoloji Şirketi, Çin Uzay Teknolojisi Akademisi ve Çin Elektronik Teknolojisi Grubuna bağlı 2 araştırma enstitüsü ile çip üreticisi ve uydu operatörü Cuhay Orbita Kontrol Sistemleri Şirketini ihracat kontrol listesine aldığını duyurmuştu.

Amerikalı firmalara söz konusu kurum ve şirketlere malzeme ve hizmet tedariki için ihracat lisansı alma zorunluluğu getiren kararda, listeye alınan Çinli şirketlerin, "Çin'in askeri modernleşme çabalarına destek için ABD menşeli ürün ve teknolojileri elde ettiği ve elde etmeye çalıştığı" ifade edilmişti.

Çin vatandaşlığına geçen eski Kanada vatandaşı Yan Cun tarafından 2000 yılında kurulan Cuhay Orbita Kontrol Sistemlerinin ürettiği "SPARC V8" uzay aracı işlemcisi, Çin uzay programı açısından yüksek önem taşıyor.

Şirketin ilk kez 2003 yılında geliştirdiği işlemci, Çin'in, Amerika'nın uzay araştırmaları alanında iş birliğini yasaklaması ve Uluslararası Uzay İstasyonu programına katılımını engellemesine rağmen insanlı uzay programı, uzay istasyonu inşası ve uydu altyapısında önemli ilerlemeler kaydetmesinde büyük rol oynadı.

South China Morning Post gazetesinde yer alan habere göre, şirketin kurucusu Yan, geçtiğimiz yıl Hong Kong'daki Cheung Kong İşletme Fakültesinde düzenlenen etkinlikte SPARC V8 işlemcisinin "ülkenin Batı'nın teknoloji alanındaki blokajını başarıyla aşmasına yardımcısı olduğunu" söylemişti.

2010 yılında halka arz olan Şıncın kökenli Cuhay Orbita, borsaya açılan ilk entegre devre üreticisi olmuştu. Borsa kayıtlarına göre, o tarihten itibaren büyük miktarda devlet sübvansiyonlarından yararlanmaya başlayan şirket, geçtiğimiz yıl kamu fonlarından 25,8 milyon yuan destek görmüştü.

Devlete ait elektronik alet üreticisi Gree, 2019 yılında şirketin yüzde 15'ini satın alarak kontrol hissesine sahip yatırımcı konumuna gelmişti. Şirketin kurucusu Yan, bu sene Mayıs ayında Rusya Mühendislik Akademisi üyeliğine kabul edilmiş ve "iki ülke arasında yapay zeka ve uzaktan algılama teknolojileri alanında iş birliğini destekleyeceğini" duyurulmuştu.

Çin Tepki Gösterdi!

Çin yönetimi, Amerika’nın "ulusal güvenlik ve dış politika endişeleri" gerekçesiyle Çinli şirketleri ihracat kontrol listesine almasına tepki gösterdi.

Çin Ticaret Bakanlığı Sözcüsü Şu Cueting, konu hakkında yaptığı açıklamada:

"Çinli şirketlerin ve kurumların meşru haklarını ve çıkarlarını korumak için gerekli tedbirlerin alınacağını. ABD, ulusal güvenlik kavramını genelleştirerek ihracat kontrol tedbirlerini suiistimal ediyor, devlet gücünü diğer ülkelerin şirketlerini ve kurumlarını bastırmak ve gelişimini engellemek için kullanıyor." Dedi.

Diğer gündem haberlerine buradan erişebilirsiniz.