AB, Rusya’dan enerji ithalatı yasağı konusunda kararsız

AB devlet haber sitesi Euractiv tarafından derlenen bilgilere göre, AB ülkeleri Rusya'dan enerji ithalatını yasaklama konusunda çok farklı görüşlere sahip. Sadık savunucular, sadık muhalifler, açık fikirli insanlar ve kararsız olanlar var. Kısacası, Avrupa'nın Rus gazına ve petrolüne olan yüksek bağımlılığı, yükselen enerji fiyatları ve yükselen enflasyon, politika yapıcıları zor durumda bıraktı.

Muhalifler: Almanya, Macaristan, Bulgaristan, Finlandiya

 Avrupa'nın en büyük Rus doğalgaz tüketicisi olan Almanya, Rusya'ya enerji ithalatı yasağına şiddetle karşı çıkıyor. Başbakan Yardımcısı Robert Harbeck, bunun ülkedeki sosyal barışı tehlikeye atacağına ve bazı sektörlerde gerçek bir enerji kıtlığı tehlikesi yaratacağına inanıyor. Almanya'dan temsilciler enerji ambargosunu savundular, ancak genel eğilim, enerji ithalatını yasaklamak yerine Rusya'ya olan enerji bağımlılığını hızla azaltabilecek politikaların uygulanması yönünde.

Almanya, toplam tükettiği gazın (140 milyar metreküp)  yaklaşık olarak yüzde 55'ini Rusya'dan alıyor. Yine ham petrolünün % 35'ini ve kömürünün ise % 50'sini de Rusya'dan ithal ediyor.

"Savaş kötü ama bedeli Maca ailesi ödemesin"

Macaristan'da Başbakan olan  Viktor Orban, AB düzeyinde enerji yaptırımlarına karşı çıkacağını belirtti. Orban, "Rusya'nın silahlı saldırısını ve aynı zamanda savaşı kınıyoruz, ama bunun bedelini Macar ailelerinin ödemesine izin vermeyeceğiz" dedi.

• - Macaristan, petrol ve doğalgazının çoğunu Rusya'dan ithal ediyor.
• - Geçen yıl, Gazprom ile 15 yıllık yeni bir gaz tedarik anlaşması imzaladı.

Bulgaristan Başbakanı olan Kiril Petkov ise, hükümetinin Rusya'ya karşı  yaptırımları desteklediğini, fakat olası bir enerji ithalatı yasağına katılmaları için ellerinde alternatif olmadığını  belirtti.

• - Bulgaristan, Rusya'dan gaz tedarikine yüzde 70 bağımlı.
• - Ülkedeki tek petrol rafinerisi Rus Lukoil şirketine ait ve kullanılan yakıtın yüzde 60'ından fazlasını sağlıyor.

Finlandiya'da hükümet, ülkenin enerji arz güvenliğini negatif yönde etkileyecek yaptırımlara sıcak bakmıyor. Bununla beraber, birçok Fin şirketi Rusya'dan ayrılacağını belirtti.

• - Finlandiya’nın kullandığı kömürün yaklaşık yarısı Rusya'dan geliyor.
• - Ülkede kullanılan doğal gazın ve petrolün üçte ikisi Rusya'dan ithal ediliyor.

Polonya enerji ithalatı yasağının en sıkı savunucusu

Polonya, Rusya'dan gelen gaz arzının kesintiye uğramasından zarar görse de artan LNG ithalatı ve aynı zamanda Norveç'ten gelen gazla bu açığı kapatabileceğini düşünüyor.

Polonyalı bir diplomat, “Kuzey Akım 1 üzerinden milyarlarca euro Rusya'ya akıyor. Ve bu bedel, Ukraynalıların kanlarıyla ödeniyor” sözleriyle AB ülkelerini enerji ambargosuna dahil olmaya çağırdı.

• - Polonya 2021’de Rusya'dan 8,3 milyon ton kömür ithal etti.
• - Ülke gaz ihtiyacının yüzde 55'ini Rusya'dan karşılıyor.

Enerji ithalatı yasağına açık olanlar: Fransa ve İspanya

Fransa, Rusya'ya karşı olarak enerji yaptırımları uygulamaya hazır olduğunu vurgularken, Moskova ile diyaloğun açık kalmasının önemine de gösterdi.

Ticaret Bakanı olan Franck Riester, "Hiçbir kapıyı kapatmıyoruz, sadece Rusya'ya baskı uygulamada nelerin etkili olduğuna bakmamız ve bunun AB üyeleri üzerinde yaratabileceği sonuçları dikkate almamız gerekiyor" açıklamasını kullandı.

• - Fransa'nın doğal gaz ithalatının yüzde 17'si Rusya kaynaklı.
• - Ülkede kullanılan petrolün yüzde 7'si ise Rusya'dan ithal ediliyor.

İspanya Başbakanı olan Pedro Sanchez, ülkesinin gerekirse Rusya'dan petrol ve aynı zamanda gaz ihracatının yasaklanması da olmak üzere AB ile beraber koordineli olarak alınmış olan  her türlü önlemi destekleyeceğini belirtti. Bu, İspanya'nın Rusya’ya nispeten daha düşük enerji bağımlılığıyla açıklanabilir.

• - İspanya, 2021'de ülkenin petrol ihtiyacının sadece yüzde 4,5'ini Rusya’dan aldı.
• - İber Yarımadası, LNG terminalleri açısından bir merkez konumunda. İspanya 6 adet aktif LNG terminaline sahip. Bu da gaz ithalatında çeşitlendirmeye imkan sağlıyor.

Kararsızlar: İtalya, Çekya, Yunanistan, Slovenya, Romanya

İtalya enerji yaptırımları hakkındaki kesin ifadelerden şuanlık kaçınıyor. Başbakan Mario Draghi, "Rus gazına olan bağımlılığımızı hızla azaltmaya kararlıyız" diyerek, İtalya'nın gaz arzını çeşitlendirmek için Katar ile görüşmelerde bulunduğunu açıkladı.

• - Rusya, 29 milyar metreküp doğal gaz ile İtalya’nın en büyük gaz tedarikçisi. Roma'da hükümetin bu miktarın 16 milyar metreküpünü alternatif tedarik yöntemleriyle çeşitlendireceği bildiriliyor.
• - İtalya petrol ihtiyacının yüzde 13'ünü Rusya'dan ithal ediyor.

Çekya’da hükümet, Rusya'dan enerji ithalatına yönelik gelecek bir yasak konusunda net tutum sergilemediı. Zira hükümet içinde farklı görüşler var. Ekonomistler ise Rus gazının yasaklanmasıyla birlikte ekonomi için tehlike yaratacağı görüşünde.

• - Çekya, doğal gazının yaklaşık yüzde 90'ını Rusya'dan ithal ediyor.
• - Ülkedeki toplam petrol ihtiyacının yüzde 50'si Rusya'dan sağlanıyor.

Yunanistan Başbakanı Kyriakos Mitsotakis, Rusya'dan enerji ithalatını yasaklamanın gerçekçi olmadığını, ancak Moskova'nın harekete geçmesi ve musluğu kapatmaya karar vermesi durumunda Avrupa'nın hazırlıklı olması gerektiğini ifade etti.

• - Yunanistan ihtiyaç duyduğu doğal gazın yüzde 39'unu Rusya'dan ithal ediyor.
• - Ülkenin petrol ithalatının yüzde 26'sı Rusya kaynaklı.

Slovenya'da hükümet, Rusya'dan enerji ithalatını yasaklama konusunda herhangi bir açıklama yapmadı. Ülkede tüm büyük enerji şirketleri tamamen veya kısmen devlete ait ve hükümetin bir tavır almasını bekliyorlar.

• - Slovenya doğal gaz ithalatının yüzde 91'ini, Rus gazının baskın olduğu Avusturya'daki Baumgarten gaz merkezinden yapıyor.

Romanya, olası bir enerji ithalatı yasağı konusunda henüz görüş bildirmedi. Ancak AB'yi Rus gazına bağımlılığı sona erdirmeye davet etti.

• - Romanya, son yıllarda enerji ithalatında Rusya'ya giderek daha fazla bağımlı hale geldi. İthal edilen gazın yüzde 80’i, petrolün ise yüzde 50’si Rusya’dan geliyor.